Urganch davlat universiteti "fizika-matematika" fakulteti "fizika" kafedrasi "optika" fanidan

---

1 

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS
TA’LIM 
VAZIRLIGI 
URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI 
 
“FIZIKA-MATEMATIKA” FAKULTETI “FIZIKA” KAFEDRASI 
“OPTIKA” FANIDAN 
KURS ISHI 
Mavzu:Izotrop va anizatrop kristallar va ularning qo’llanilishi
Bajardi:2-kurs Olimboyeva Nozima 
Ilmiy rahbari:KarimovMuxtor_____ _ 
Topshirgan sanasi:_________ 
Himoya qilgan sanasi: ____________________________ 
Baho: ____ 
Urganch – 2022 

---

2 
Mundarija: 
Kirish………………………………………………………………………………3 
I-bob.Qattiq jismlar haqida ma’lumot,metallarning optik harakteristikasi…………5 
1.1 Qattiq jismlar haqida ma’lumot………………………………………………5 
1.2 Metallarning optik xossalarining xarakteristikasi…………………………...10 
II-bob 
Izotrop kristallar 
va 
anizotrop 
kristallar 
qo’llanilishi va 
xossalari…………………………………………………………………………13 
2.1 Izotrop kristallar va anizotrop kristallar……………………………………..13 
2.2 Izotrop va anizotrop kristallarning optik muhit sifatida qo’llanilishi………….14 
2.3 Izotrop va anizotrop muhitlarning optik xossalari …………………………..17 
III. Xulosa………………………………………………………………………...31 
Foydalanilgan adabiyotlar…………………………………………………………32 
 

 
 
 

---

3 
 

 
 
 
Kirish. 
 
Mavzuning dolzarbligi:
Anizotrop materiallar
- xossalari (mexanik, 
optik, magnit va boshqalar) turli yoʻnalishda bir xil boʻlmaydigan materiallar. 
Anizotrop materiallarga monokristallar, kristallar, armaturalangan plastiklar, grafit, 
poʻlat va qotishmalarning za-gotovkalari (prokat, shtampov-kalar), tolali materiallar 
va boshqa kiradi. Tarki-bi toʻldirgich (metall tolalar, ipsimon kristallar) va 
bogʻlovchi materiallar (polimerlar va metallar) birikmasidan iborat kompozitsion 
materiallar katta ahamiyatga ega. Anizotrop materiallar mashinasozlikda 
mustahkamligi yuqori boʻlgan detal va konstruksiyalar, transformatorlar, gaz 
turbinasi kuraklari tayyorlashda ishla-tiladi.
 
Izotrop materiallar-xossalari barcha 
yunalishlarda bir xil miqdor (skalyar) bilan ifodalanadigan jism izotrop jism 
deyiladi. Odatdagi sharoitda barcha gaz, suyukliklar, amorf (smola va shisha) jismlar 
izotropdir.
 
Anizotrop materiallar ko'pincha kompyuter grafikasi, kimyo, real dunyo 
tasvirlari, fizika, geografiya va geofizika, tibbiy akustika, materialshunoslik va 
muhandislik, mikrofilmlar va nevrologiya kabi turli sohalarda topiladi.Boshqa 
tomondan, izotrop materiallar yoki minerallar barcha yo'nalishlarda yagona 
xususiyatlarga ega; izotrop materiallar yo'nalishi yoki uslubidan mustaqil deb 
aytiladi. Izotrop mavjud bo'lgan material yoki mineralning ta'siri shundan iboratki, 
uning tarkibidagi kimyoviy aloqalar barcha yo'nalishlarda bir xil bo'ladi. 
Anizotrop minerallar barcha yo'nalishlarda nomuvofiq xossalari tufayli 
yorug'lik bilan kirib borishi mumkin. Buning aksi izotrop minerallarga tegishli; 
yorug'lik mineralga kira olmaydi, chunki mineralning xossalari yorug'likni istalgan 
tomonga to'sib qo’yadi