Urganch davlat universiteti Filologiya fakulteti 198-guruh talabasi Qo`ziboyeva Gulnozaning O`zbek adabiy tanqidchiligi tarixi fanidan mustaqil ta` lim mashg`uloti

Kitob haqida

Hazrati Alisher Navoiy “G‘aroyib us-sig‘ar” devoni debochasida Yaratgan zotga shukru maqtov keltirib, so‘ng: “…insonni soyir maxluqotdin nutq sharafi bila mumtoz qildi”, deydilar. Yana “Favoyid ul-kibar” devonida insonning barcha hayvondan nutq sababli ustun qilinganini she’riy bayon etadilar: “Chu bo‘ldi nutq ila mumtoz barcha hayvondin”…

Ustoz Erkin Vohidovning “So‘z latofati” kitobini varaqlab, insonga buyuk sharaf qilib berilgan nutq ne’mati, so‘z gavhari haqida fikrga toldim. Yana “Odamiylik qissasi”da nutq madaniyati borasida kuyunib so‘zlagan rahmatli Mirzakalon Ismoiliyni, “So‘z haqida so‘z” kitobini bitgan rahmatli Alibek Rustamiyni esladim…

Ustozning kitobi shu asarlarga o‘xshaganmikan, degan edim. Chunki u kishining ko‘plab so‘zlarning ko‘ki — ildizi, xususan, “Devoni lug‘otit-turk”dagi ba’zi qudsiy hadislar haqida izlanishlar olib borayotganidan xabardor edim. Yo‘q, bu mo‘’jaz kitob oldingi bitikparga o‘xshamagan, “so‘z bilan so‘zlashgan”, “til bilan tillashgan” ijodkorning dilkash suhbatlar tarzidagi kitobi ekan. Unda qayg‘u ham bor, tabassum ham.

Ustozning kitobi shu asarlarga o‘xshaganmikan, degan edim. Chunki u kishining ko‘plab so‘zlarning ko‘ki — ildizi, xususan, “Devoni lug‘otit-turk”dagi ba’zi qudsiy hadislar haqida izlanishlar olib borayotganidan xabardor edim. Yo‘q, bu mo‘’jaz kitob oldingi bitikparga o‘xshamagan, “so‘z bilan so‘zlashgan”, “til bilan tillashgan” ijodkorning dilkash suhbatlar tarzidagi kitobi ekan. Unda qayg‘u ham bor, tabassum ham.

“Mardumlig‘ni mardum”ga, ya’ni insonlikni ko‘z qorachig‘iga mengzagan Alisher Navoiy, “axtari baxtini axtargan”, ya’ni baxt yulduzini qidirgan Bobur Mirzo, “baxti qora yozilgan”, ya’ni tolei qora rang-la qorga yozilgan “oshiqi sodiq” Fuzuliy, nihoyat, “ona tilini qo‘yib, xotin tilida gaplashgan” Abdulla Qahhor… haqidagi sharh va suhbatlardan “So‘z latofati” faqat ilm lug‘ati emas, balki odob va hilm lug‘ati ekanini angladim.

“Mardumlig‘ni mardum”ga, ya’ni insonlikni ko‘z qorachig‘iga mengzagan Alisher Navoiy, “axtari baxtini axtargan”, ya’ni baxt yulduzini qidirgan Bobur Mirzo, “baxti qora yozilgan”, ya’ni tolei qora rang-la qorga yozilgan “oshiqi sodiq” Fuzuliy, nihoyat, “ona tilini qo‘yib, xotin tilida gaplashgan” Abdulla Qahhor… haqidagi sharh va suhbatlardan “So‘z latofati” faqat ilm lug‘ati emas, balki odob va hilm lug‘ati ekanini angladim.