Urganch – 2020 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti pedagogika fakulteti

Mushohada uchun!
Alloma yaratgan «Kitob ash-Shifo» 18 jilddan iborat bo`lib, tibbiyot va falsafiy bilimlar qomusi hisoblanadi. U o’z ichiga 4ta katta bo’lim (mantiq, fizika, matematika, metafizika)ni oladi. Ibn Sinoning «Kitob ul-insof»i («Adolat kitobi») 21 jilddan iborat.
Buni yodda saqlang!
Ibn Sino bolalarga maktabda bilim berish haqida gapirar ekan, ta’limda quyidagi jihatlarga rioya etish zarurligini ta’kidlaydi:
— bolaga bilim berishda birdaniga kitobga band qilib qo’ymaslik;
— ta’limda soddadan murakkabga borish orqali bilim berish;
— mashg’ulotlar bolalar yoshiga mos bo’lishi;
— o’qitishda jamoa bo’lib o’rganishga e’tibor berish;
— bilim berishda bolalarning xohishi, qiziqishi va qobiliyatini xisobga olish;
— o’qitishni jismoniy mashqlar bilan olib borish .
Bilasizmi?
Ibn Sino sakkizta doston yozgan. Bular: sog’liqni saqlash - gigiena haqida urjuza; Yilning to’rt fasli haqida urjuza; Anatomiya haqida urjuza; Gippokrat vasiyatlari haqida urjuza; Tabobat haqida urjuza; Tibbiy nasihatlar haqida urjuza; Aloqa haqida urjuza.
Buni yod oling!
Axloq fani kishilarning o’ziga va boshqalarga nisbatan xatti- harakatiga doir me’yorlar va qoidalarni o’rganadi.

Ibn Sino ta’Iimotiga ko’ra:

Olim do’st!ikni 3 turga bo’ladi:
1. Har qanday qiyinchiliklarga qaramay o’z do’stini xavf-xatarda yolg’iz qoldirmaydigan do’stlik.
2. Manfaatlari o’xshash va g’oyaviy yaqin do’stlik.
3. O’z shaxsiy manfaati va ehtiyojini qondirishga qaratilgan do’stlik.
Ibn Sino hikmatlari
1. Aysh-ishrat va bekorchilikdan buzuqlik va kasalmandlik kelib chiqadi, aksincha, aqlning nimagadir intilishi sog`liqni muttasil mustahkamlab boradigan bardamlikni yuzaga chiqaradi.
2. Do’stimki dushmanimga do’stlik qilar ekan, uni men do’st hisoblamayman. Zaxarga qo’shilgan shakardan ehtiyot bo’l, o’laksa ilon ustiga qo’ngan pashshadan o’zingni tort.
3. Abu Ali Ibn Sino o’zi davolayotgan kasallarga bunday der ekan:
- Biz uch tarafmiz: men (tabib), sen (bemor) va u (kasallik)
Agar sen men tarafga o’tib olsang, u yengiladi. Agar u tarafga o’tib olsang, ikkovingni yengishim qiyin...
4. Go’sht tanani mustahkamlaydigan taom bo’lib, u boshqa ovqatlarga nisbatan qonni tezroq ko’paytiradi.
5. Erta saharda anor, tushda piyozli ovqat esang, yotish oldidan asal nush etsang, qoning ko’z yoshidek beg’ubor bo’ladi.
6. Har kishi anjir tanovul aylasa tun-kun mudom,
Ko’ksidan balg’amni haydar, bartaraf qilg’ay taom.

7. 
   Sholg’om urug’ini tuyib, maydalab,
   

Asal bilan qo’shib qilsang iste’mol.
Ichingni yumshatar, zaharni kesar,
Belingni baqquvvat qiladi darhol.

7. 
   Surma qo’ysa har kishi ko’ziga laylu nahor,
   

Ko’zidan suv oqmagay va nuri bo’lg’ay beg’ubor.

7. 
   Ketma-ket mast bo’lish juda yomondirki, jigarni va mujozni buzadi, asabni kuchsiz qiladi. Asab kasalliklarini, sakta kasalligini va to’satdan o’lishni keltiradi.
   
8. 
   Qora yer qa’ridan to avji Zuhal,
   

Koinot mushkuli barin qildim hal.
Ko’p mushkul tugunni angladim, yechdim,
Yechilmay qolgani birgina ajal.