Urdu tabiiy fanlar fakulteti biologiya yo‘nalishi 401-guruh talabasi abdullayeva dilafruzning o‘simliklarning fiziologik faol moddalari fanidan mustaqil ishi

O’simliklar to’qimasida sintezlangan organik birikmalar 2 guruhga bo’linadi:

• O’simliklar to’qimasida sintezlangan organik birikmalar 2 guruhga bo’linadi:
• 1.Birlamchi sintezlangan moddalar – birlamchi metabolitlar bularga oqsillar, uglevodlar, lipidlar, fermentlar va vitaminlar kiradi. Birlamchi metabolitlar hamma tirik organizmlar uchun juda ham zarur birikmalar bo’lib, ularsiz hayot bo’lmaydi.

2.Ikkilamchi sintezlangan moddalar – ikkilamchi metabolitlar. Bularga o’simliklar to’qimasida sintez bo’ladigan metabolitlardan tashqari qolgan hamma birikmalar kiradi. Ikkilamchi metabolitlar o’simliklar to’qimasida birlamchi sintezlangan moddalardan hamda ular ishtirokida vujudga keladi.

• 2.Ikkilamchi sintezlangan moddalar – ikkilamchi metabolitlar. Bularga o’simliklar to’qimasida sintez bo’ladigan metabolitlardan tashqari qolgan hamma birikmalar kiradi. Ikkilamchi metabolitlar o’simliklar to’qimasida birlamchi sintezlangan moddalardan hamda ular ishtirokida vujudga keladi.
• Ikkilamchi metabolitlar o’simliklardagi birlamchi metabolizmda, yahni fotosintez, nafas olish , nuklein kislotalar, lipidlar, oqsillar biosintezi va shunga o’xshash asosiy fiziologik-biokimyoviy jarayonlarda qatnashmaydi.

Ikkilamchi birikmalar barcha o’simliklarga yoki ularning ko’pchilik turlariga xos emas. Ikkilamchi metabolitlar ko’pchilik hollarda o’simliklarning alohida bitta oilasiga, hattoki bitta turiga xos bo’lgan. Hujayrada ikkilamchi metabolitlar, asosiy metabolizm moddalariga nisbatan juda kam miqdorda sintezlanadi hamda ular sintezlangan hujaraga nisbatan butun organizm uchun ko’proq zarurdir. O’simliklarda boradigan jarayonlarni ikkilamchi metabolizmga taaluqli ko’rsatkichlari juda ham aniq emas.

• Ikkilamchi birikmalar barcha o’simliklarga yoki ularning ko’pchilik turlariga xos emas. Ikkilamchi metabolitlar ko’pchilik hollarda o’simliklarning alohida bitta oilasiga, hattoki bitta turiga xos bo’lgan. Hujayrada ikkilamchi metabolitlar, asosiy metabolizm moddalariga nisbatan juda kam miqdorda sintezlanadi hamda ular sintezlangan hujaraga nisbatan butun organizm uchun ko’proq zarurdir. O’simliklarda boradigan jarayonlarni ikkilamchi metabolizmga taaluqli ko’rsatkichlari juda ham aniq emas.