Urdu tabiiy fanlar fakulteti biologiya yo‘nalishi 401-guruh talabasi abdullayeva dilafruzning o‘simliklarning fiziologik faol moddalari fanidan mustaqil ishi

1.Alkoloidlar

• 1.Alkoloidlar
• 2.Vitaminlar
• Glikozidlar
• 4.Saponinlar
• 5.Oshlovchi moddalar yoki tanidlar
• 6.Polisaxaridlar
• 7.Organik kislotalar
• 8.Efir moylari
• 9.Fenolli birikmalar
• 10.Fitonsidlar
• 11.Mineral elementlar

• ♦ Услубнинг моҳияти. Ушбу услуб ўтилган (чорак, семестр, ёки ўқув йили тугагач) ўқув предмети ёки бўлимнинг барча мавзуларини ўқувчилар томонидан ёдга олиш, бирор мавзу бўйича ўқитувчи томонидан берилган тушунчаларга мустақил равишда изоҳ беришга, шу орқали ўз билимларини текшириб баҳолашга имконият яратиш ва ўқитувчи томонидан қисқа вақт ичида барча ўқувчиларни баҳолай олишга йўналтирилган.
• ♦Услубнинг мақсади. Ўқувчиларни машғулотда ўтилган мавзуни эгаллаганлик ва мавзу бўйича таянч ушунчаларни ўзлаштириб олинганлик даражасини аниқлаш, ўз билимларини мустақил равишда эркин баён эта олиш, ўзларининг билим даражаларини баҳолаш, якка ва гуруҳда ишлаш , гуруҳдошлари фикрини ҳурмат қилишга ва ўз билимларини тизимга солишга ўргатади.
• ♦ Услубнинг қўлланиши. Ўқув машғулотларининг барча турлаида, дарснинг бошланишида, дарс охирида, бир бўлим тугаганда ўтилган мавзуни ўзлаштирилганлик даражасини аниқлаш учун, ўқувчиларни жорий ва оралиқ, якуний баҳолаш учун ишлатилади. Янги мавзуни бошлашдан олдин ўқувчиларнинг мавжуд билимларини текшириб олишга мўлжалланган. Ушбу услубни машҳулотнинг айрим босқичларида якка, кичик гуруҳда ёки жамоа шаклида ташкил этиш мумкин. Шунингдек уйга вазифа сифатида ҳам фойдаланиш мумкин.
• ♦Машғулотда фойдаланиладиган воситалар. Тарқатма материаллар, таянч тушунчалар рўйхати, қалам, ручка, слайд.
• Изоҳ: режа бўйича белгиланган мавзу асосида ҳамда ўқитувчининг қўйган мақсади (текшириш, мустаҳкамлаш, баҳолаш)га мос равишда тайёрланган тарқатма материалларгуруҳ ўқувчилари ёки гуруҳлар сонига қараб мўлжаланиши керак.
• ♦Машғулотни ўтказиш тартиби.
• ►ўқувчилар гуруҳларга ажаратилади.
• ►ўқувчилар машғулотни ўтказишга қўйилган талаб ва қоидалар билан таништирилади.
• ►тарқатма материаллар гуруҳ аъзоларига тарқатилади.
• ►ўқувчилар якка тартибда тарқатма материалда берилган тушунчалар билан танишиб, уларнинг изоҳини ёзадилар.
• ►белгиланган вақт тугагач, ўқитувчи тарқатма материалда берилган тушунчаларни ўқийди иштирокчилар жавобларини эшитади ва экранда слайд орқали тўғри жавобни эълон қилиб боради.
• ►ҳар бир ўқувчи ўз жавоби билан тўғри жавоб ўртасидаги фарқларни аниқлайди, тўғри жавобларини белгилайди, ўз –ўзини текширади, баҳолайди.

• “Тушунчалар таҳлили” методи

Тушунчалар	Мазмуни
	Faqat o’simliklarda uchraydigan getrosiklik organic birikmalar asos xossaga ega
	Malat,tartarat,sitrat kislota tuzlari sifatida uchraydi
Glikozid
Saponin
	Glikozid tarkibida uglevod tabiatiga ega bo’lmagan moddalar
	Hushboy hid tarqalishiga ega moddalar
Fitonsid
Polisaxarid
	Tarkibida 5,10,15,20 ta uglerod atomi tutgan buirikmalar
	Mr 500dan 3000gacha bo’lgan poliksefenol birikmalarini geterogen gr iborat

Тушунчалар	Мазмуни
Alkoloidlar	Faqat o’simliklarda uchraydigan getrosiklik organic birikmalar asos xossaga ega
Alkoloidlar	Malat,tartarat,sitrat kislota tuzlari sifatida uchraydi
Glikozid	Oddiy saxaridlarning OH gruppasi biron-bir uglerod tabiatiga ega bo’lmagan modda bilan reaksiyaga kirishish natijasida hosil bo’ladi
Saponin	Parchalanganda qandlar va aglikon-sarogenin moddasinini hosil qiladi
Aglikon yoki genin	Glikozid tarkibida uglevod tabiatiga ega bo’lmagan moddalar
Efir moylar	Hushboy hid tarqalishiga ega moddalar
Fitonsid	O’simlik tarkibida mikroblarni o’ldiruvchi, ko’payishini to’xtatuvchi maxsus antibiotiklar
Polisaxarid	O’simlik va hayvon organizmida ko’p uchraydi
Efir moylar	Tarkibida 5,10,15,20 ta uglerod atomi tutgan buirikmalar
Oshlovchi modda yoki tanidlar	Mr 500dan 3000gacha bo’lgan poliksefenol birikmalarini geterogen gr iborat