Uo‘K: 821. 111-3 kbk: 84(4Ingl)

XIII bob
– Azizam, bugun tushlikka birorta mazaliroq nar-
sa pishirasiz, deb umid qilaman, – dedi xotiniga er-
tasi kuni ertalab mister Bennet. – Menimcha, bu-
gun uyimizga mehmon kelsa kerak.
– Do‘stim, kim haqida gapirayapsiz? Bilishimcha, 
bugun biznikiga hech kim kelmoqchi emas. Mabo-
do, Sharlotta Lukas kelib qolmasa... Lekin u hech 
qachon bizning dasturxonimizdan noligan emas. 
Ularniki biznikidan yaxshiroq bo‘lmasa kerak.

---

70
– Men jentlmen to‘g‘risida gapirayapman.
– Qanday jentlmen? A-a-a, topdim, mister Bingli 
to‘g‘risida gapirayapsizmi? Jeyn, jinnivoy, nega il-
gariroq aytmading? Voy, o‘lay, uyda baliq yo‘q-ku! 
Lidiya, jonim qizim, shundoq qo‘ng‘iroqni bosib 
qo‘y. Miss Xillga aytish kerak, baliq olib kelsin.
– Gap mister Bingli haqida ketayotgani yo‘q, men 
o‘zim ham hali shu paytgacha ko‘rmaganim bir 
odamni kutayapman. 
Mister Bennetning gaplaridan hamma hayron 
bo‘lib qoldi va uni savolga ko‘mib tashlashdi. Ham-
maning qiziqishidan zavqlangan mister Bennet oxiri 
tushuntirdi:
– Men bir oycha oldin mana bu xatni olgandim. 
Unga faqat ikki hafta burungina javob yozdim. Xat
-
dagi gaplar juda nozik bo‘lgani uchun men uni ol-
dindan yaxshlab o‘ylab olishim kerak edi. Bu xat-
ni mening amakivachcham mister Kollinz yozgan. 
Sizlar uni juda yaxshi taniysizlar, mendan keyin u 
agar xohlasa, sizlarni ko‘chaga haydab chiqaradi.
– Xudo haqqi, men u to‘g‘risida eshitishni ham 
istamayman! – hayajon bilan dedi missis Bennet. 
– Bu maxluq haqida gapirmang ham. Axir, sizga te-
gishli bo‘lgan uydan sizning bolalaringizni haydab 
chiqarishdan ham adolatsizroq ish bo‘lishi mum-
kinmi? Men sizning o‘rningizda bo‘lsam, allaqachon 
biror-bir yo‘lini topgan bo‘lardim.
Jeyn bilan Elizabet onalariga uy-joy vasiyatlari 
to‘g‘risidagi qonunni tushuntirishga harakat qilish-
di. Ular ilgari ham harakat qilishgandi. Lekin u bu 
haqda eshitishni ham istamas, beshta qiz o‘sayot-
gan oiladan uylarini tortib olib, hech kim bilmay-
digan boshqa bir kimsaga beradigan qonunni qar-
g‘ay boshlardi.
– Albatta, bu juda katta adolatsizlik. Mister Kol-
linz ham Longbornga merosxo‘rlik borasidagi aybini 

---

71
hech qanaqasiga yuva olmaydi, – dedi mister Ben-
net. – Lekin balki sizlar xatda nima yozilganini bil-
sangiz, uning mazmuni sizlarni biroz tinchlantirar.
– Men tinchlana olmayman! Qanaqa qilib sizga 
xat yozishga haddi sig‘di? Soxta nusxalarni ko‘rgani 
ko‘zim yo‘q! Yaxshisi, otasiga o‘xshab biz bilan 
dushmanlik qilib yursa yaxshi edi!
– Xatini yaxshilab eshitsangiz, u chindan ham 
ba’zi bir narsalarga majbur ekanligini tushunasiz.
«Xansford, Usterxem yaqinida, 
Kent, 15-oktabr.
Hurmatli ser!
Siz bilan mening marhum otam o‘rtasidagi tu-
shunmovchiliklardan har doim ezilib kelganman. 
Otam vafotidan so‘ng menda o‘rtamizdagi jarlikni 
yo‘qotish istagi paydo bo‘ldi. Lekin ancha vaqtga-
cha, otam urishib yurgan odam bilan yaxshi aloqada 
bo‘ladigan bo‘lsam, otamning xotirasini haqoratla gan 
bo‘lmaymanmi, degan ikkilanishlar bilan yurdim».
– Missis Bennet, ko‘ryapsizmi?
«Lekin endi men aniq bir qarorga keldim. O‘tgan 
pasxada men pastorlik darajasini olib, ser Lyuis de 
Byorning bevasi Ketrin de Byor zoti oliyalariga qarash-
li yerlarda diniy nazorat ishlarini olib borish sharafi-
ga musharraf bo‘ldim. Bu ayolning saxiyligi va menga 
nisbatan yaxshi munosabati tufayli men shu yerdagi