Uo‘K: 821. 111-3 kbk: 84(4Ingl)

shaharda qidirib topguncha bir necha kun o‘tibdi. Unga 
qidirishda bizga noma’lum bo‘lgan bir qancha holatlar 
yordam beribdi. Bir paytlar miss Darsiga guvernantka 
bo‘lgan, keyin nima uchundir ishdan haydalgan (mister 
Darsi nima uchunligini aytishni lozim ko‘rmadi) missis 
Yang ism li ayol bor ekan. O‘sha ayol Edvard-stritda 
yashar va uyini ijaraga berib, kun ko‘rar ekan. Mister 
Darsining aytishicha, bu ayol Uikxemni yaxshi tanir 
ekan. Shuning uchun u shaharga kelishi bilan o‘sha 
ayolnikiga boribdi, lekin undan biror narsani bilib ol-
gunicha ikki-uch kun ketibdi. Menimcha, u qochoqlar-
ning qayerdaligini yaxshi bilgan, lekin yaxshigina pul 
undirmaguncha aytishga rozi bo‘lmagan. Haqiqatan 
ham, Uikxem Londonga kelishlari bilan unikiga borgan, 
agar bo‘sh xona bo‘lsa, o‘sha yerda qolishni rejalashtir-
gan. Xullas, do‘stimiz bir amallab bu ayoldan o‘ziga 
kerakli axborotni sug‘urib olgan. Ma’lum bo‘lishicha, 
yoshlar ...stritda yashayotgan ekanlar. Mister Darsi av-
val Uikxem bilan ko‘rishgan, keyin esa Lidiya bilan 
gaplashgan. Uning aytishicha, Lidiyani agar ota-onasi 
ruxsat bergan taqdirda uyga qaytishga ko‘ndirmoqchi 
bo‘lgan va o‘z yordamini ayamasligini aytgan. Lidiya 

---

335
esa qarori qat’iyligini, uning qarindoshlari bilan qiladi-
gan ishi yo‘qligini,Uikxemdan ajralishni, hatto xayoliga 
ham keltirmasligini aytib, uning yordamidan ham voz 
kechibdi. Lidiya ertami, kechmi baribir Uikxem bilan al-
batta, nikohdan o‘tishlariga ishonishini aytibdi. Uning 
gaplaridan kelib chiqib, mister Darsi endi nikoh masa-
lalarini hal qilish kerakligiga va iloji boricha buni tez-
lashtirishga qaror qilibdi. Uikxem bilan birinchi marta 
gaplashgandayoq uylanish yigitning xayolida ham 
yo‘qligini, polkdan ketishiga sabab qarzlari ekanligini 
aytib, qochish fikri Lidiyadan chiqqan, deb unga to‘n­
kab qo‘ya qolibdi. U iste’foga chiqmoqchi ekan va kela-
jagini hali hal qilmagan ekan. Qayergaligi hali no-
ma’lum, qayerlargadir ketishni rejalashtirayotgan 
ekan. Uning gaplaridan, yashash uchun hech vaqosi 
yo‘qligi aniq ekan. Mister Darsi undan nima uchun Lidi-
ya bilan darrov nikohdan o‘tishmaganining sababini 
so‘rabdi. Mister Bennetni juda boy deb bo‘lmasa ham, 
Uikxemga foydasi tegishi mumkin edi va uning Lidiya-
ga uylanishi mavqeyiga ham ta’sir qilishi mumkin edi. 
Uikxemning javoblaridan u yangi joyda uylanib, shu-
ning orqasidan ishlarini yo‘lga qo‘yib olishni rejalashtir-
gani ma’lum bo‘libdi. Bu ahvolida unga qilinayotgan, 
Uikxemning hamma ishlari birdaniga hal qilinishi mum-
kin bo‘lgan taklifdan voz kechish qiyin ekan. Ular bir 
necha marotaba uchrashishdi – hal qilinadigan muam-
molar juda ko‘p ekan. O‘rtalarida hamma narsa keli-
shib olinishi bilanoq, mister Darsi bu xabarni yetkazish 
uchun men sizlarnikidan kelgan kunim, biznikiga kelib-
di. Lekin o‘sha kuni mister Gardiner uyda emasdi. U 
xizmatkordan otang shu yerdaligini, ertasi kuni ertalab 
ketmoqchi ekanligini eshitgan. Otang bilan suhbat mis-
ter Gardiner bilan bo‘lgandek oson bo‘lmasligini o‘ylab, 
u otang ketgandan keyin kelishga qaror qilib jo‘nab ket-
gan. U o‘z ismini aytmagani uchun kim kelib ketganini 
hech kim bilmagan. Shanba kuni yana kelgan. Bu payt-

---

336