Uo‘K: 53(072) kbk

3.41. Havoli tinchlantirgich - воздушный успокоитель - air cooler 
-
(3.11- rasm) yopiq kamera (1) shaklida yasalgan bo‘lib, uninng ichiga
alyuminiydan yasalgan yengil qanot (2) 
joylashtirilgan. Bu qanot qo‘zg‘aluvchan qism 
o‘qi (3) bilan tutashtirilgan. Qo‘zg‘aluvchan 
qismning 
tinchlanish 
samarasi 
qanot 
harakatlanganda hosil bo‘luvchi bosimlar farqi 
hisobiga bo‘ladi. 
3.42. Hosilaviy fizik kattalik–производная физическая величина - 
en derived quantity
- kattaliklar tizimiga kirgan hamda shu tizimdagi asosiy 
kattaliklar orqali aniqlanadigan fizik kattalik. 
Eslatma: Elektr kattaliklar tizimiga kiruvchi hosilaviy kattalikka misol: elektr 
zanjiri qismidagi kuchlanish quyidagi tenglama bilan aniqlanadi: 
𝑈 = 𝐺 ∙ 𝐼
, bunda G - 
elektr zanjiri qismining elektr o‘tkazuvchanligi; I – undan o‘tayotgan tok.
3.43. Indikator – индикатор – en detector
- u yoki bu fizik kattalik 
mavjudligini yoki uning qiymatinibelgilangan qiymatidan ortib ketishini 
ko‘rsatadigan texnik vosita. 
3.44. Induksion asbob–индукцион прибор - induction device -
ushbu asbob o‘lchash mexanizmining ishlash prinsipi bir, ikki yoki bir necha 
o‘zgaruvchan magnit oqimlari mexanizmining qo‘zg‘aluvchan qismida hosil 
qilgan toklari bilan o‘zaro ta’siri natijasida aylantiruvchi moment hosil 
bo‘lishi hodisasiga asoslangan. Ishlash prinsipiga ko‘ra, induksion o‘lchash 
mexanizmlari faqat o‘zgaruvchan tok zanjirlarida ishlatilishi mumkin. Uch 
fazali uskunalarda umumiy o‘q orqali umumiy hisob mexanizmiga ta’sir 
etuvchi induksion hisoblagichlarning ikkita yoki uchta harakatlanadigan
elementi ko‘rinishida bo‘lgan hisoblagichlar qo‘llaniladi. 
Uch simli, uch 
fazali sistemalarda hisoblagichlar uchun ikkita vattmetr usuliga mos keluv-
chi sxemadan foydalaniladi.
Induksion o‘lchash mexanizmlarining asosiy 
afzalliklari 
– o‘z 
maydonining kuchliligi sababli, tashqi magnit maydonlarining ta’siri 
sezilmasligi hamda ortiqcha yuklamaga bardosh bera olishining ancha 
yuqoriligidir. 
3.11- rasm 

---

103
Bu asboblarning 
kamchiliklari
– faqat o‘zgaruvchan tok zanjirlari uchun 
yaroqliligi, chastotaning o‘zgarishiga sezgirligi va aniqligining ancha 
pastligidir.