Universitetining pedagogika instituti maktabgacha


BOSHLANG‘ICH SINF O‘QUVCHILARI NUTQINI O‘XSHATISHLAR BILAN



Download 12,46 Mb.
Pdf ko'rish
bet118/502
Sana29.11.2022
Hajmi12,46 Mb.
#874711
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   502
Bog'liq
Анжуман БухДУПИ.11.05. 2022

BOSHLANG‘ICH SINF O‘QUVCHILARI NUTQINI O‘XSHATISHLAR BILAN 
BOYITISH USULLARI 
Safarov Firuz Sulaymonovich, 
BuxDUPI dotsenti 
Istamova Nasiba Amrillo qizi, 
BuxDUPI 1-bosqich magistranti 
 
Annotatsiya: 
Maqolada boshlang‘ich sinf o‘quvchilari nutqini o‘xshatishlar bilan boyitish usullari 
bayon qilingan. 
Muhim so‘zlar
: o‘xshatiish, ifodalilik, nutqning boyligi, gap tuzish, qiyoslash. 
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilari nutqiga qo‘yiladigan talablardan biri ifodalilikdir. Nutqni ifodali 
qiladigan vositalardan biri o‘xshatish bo‘lib o‘zbek tili o‘ziga xos o‘xshatishlarga juda boy. Masalan, 
quyidagi o‘xshatishlarga e’tibor bering: 
asalday shirin qovun, boʻzchining mokisiday yugurmoq, mulla 
mingan eshakday yuvosh, choʻpday ozgʻin bola. 
Bu oʻxshatishlarda oʻzbek xalqining obrazli tafakkuri aks 
etgan. 
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilariga o‘z nutqida o‘xshatishlardan foydalanishga o‘rgatish uchun 
quyidagi topshiriqlardan foydalanish mumkin. 
1.
Nuqtalar o‘rniga o‘xsatish mazmuniga mos so‘zni qo‘yib o‘qing. 
day tiniq ko‘l, …day beozor odam, …day qattiq non, 
2.
Ikki ustunchadagi so‘zlardan foydalanib o‘xshtishlar hosil qiling. 


116 
qo‘

kaft 
shis
ha 
yoq
ut 
asal 
zah
ar 
oda

tosh 
suv 
gilos 
qov
un 
qalampir 
Bu so‘zlardan o‘xshatish hosil qilish uchun o‘quvchilar ular orasidagi o‘xshah belgini bilishi kerak. 
Shuning uchun o‘qituvchi o‘quvchilar bilan quyidagicha savol-javob o‘tkazadi: 
O‘qituvchi: O‘quvchilar, odam qo‘yga nimasi bilan o‘xshashi mumkin? 
O‘quvchilar: Yuvoshligi bilan? 
O‘qituvchi: Demak, qo‘y va odam so‘zlari ishtirokida qanday o‘xshatish qilish mumkin? 
O‘quvchilar: Qo‘yday yuvosh odam deyish mumkin. 
O‘qituvchi: Tosh kaftga nimasi bilan o‘xshaydi? 
O‘quvchilar: Silliqligi bilan. 
O‘qituvchi: Suv shishaga nimasi bilan o‘xshaydi? 
O‘quvchilar: Tiniqligi bilan. 
O‘qituvchi: O‘quvchilar yoqut nimaligini bilasizlarmi? 
O‘quvchilar javob berolmasa, o‘qituvchi yoqutning nimaligini tushuntiradi: Yoqut ‒ qizil rangli 
qimmatbaho tosh. (Yoqutning rasmini ko‘rsatadi.) 
O‘qituvchi: Gilos yoqutga nimasi bilan o‘xshar ekan? 
O‘quvchilar: Qizilligi bilan. 
O‘qituvchi: Qovun asalga nimasi bilan o‘xshaydi? 
O‘quvchilar: Shirinligi bilan. 
O‘qituvchi: Qalampir zaharga nimasi bilan o‘xshaydi? 
O‘quvchilar: Achchiqligi bilan? 

Download 12,46 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   502




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish