Universitetining jizzax filiali psixologiya fakulteti "psixologiya" kafedrasi

Ong va faoliyat birligi tamoyiliga
ko’ra, ong va faoliyat bir-biriga qarama-qarshi 
ham, aynan bir narsa ham emas. Ular bir butunlikni tashkil etadi. Ong faoliyatni 
ichki rejasini, dasturini tashkil etadi. Bu tamoyil psixologlarga inson xulq-atvori, 
xatti-harakatlari va faoliyatlarini o’rganish orqali xatti-harakatlardan ko’zlangan 
maqsadlarga, muvaffaqiyatlarga erishishni ta'minlovchi ichki psixologik 
mexanizm, ya'ni psixikani ob'ektiv qonuniyatlarini ochishga imkon beradi.
Psixika va ongning faoliyatda
taraqqiy etish tamoyiliga ko’ra, psixikaga 
taraqqiyot mahsuloti va faoliyat natijasi deb qaralsa, uni to’g’ri tushunish hamda 
tushuntirib berish mumkin. Bu tamoyil L.S.Vigotskiy, S.L.Rubinshteyn, 
V.M.Teplov kabi psixologlar ishlarida o’z aksini topgan. L.S.Vigotskiy ta'lim 

---

psixikani rivojlantirishga yo’naltirishini, P.P.Blonskiy esa tafakkurning kichik 
maktab yoshida o’yinlar bilan o’spirinlik yoshida o’qish bilan bog’liq tarzda 
rivojlanishini tahlil qildi. S.L.Rubinshteyn "Ong faoliyatda paydo bo’lib, faoliyatda 
shakllanadi" degan edi.
Psixologiya fanining aksariyat manbalarida diqqat deb psixik faoliyatning 
yo’naltirilishi va shaxs uchun ma'lum darajada ahamiyatga ega bo’lgan ob'ektning 
ustida to’planishi tushuniladi. Diqqat shunday muhim bir psixik jarayonki, u 
insonning jamiki faoliyatlarida bevosita ishtirok etadi. 
I.P.Pavlovning
oliy nerv 
faoliyati haqidagi ta'limoti va 
A.A.Uxtomskiylar
tomonidan ilgari surgan 
dominantlik tamoyili va ularning zamondoshlari tadqiqotlarida diqqatning 
fiziologik asoslari va mexanizmlarini ilmiy nuqtai nazardan tushuntirish imkonini 
yaratdi. 
Sobiq sovet psixologiyasida diqqat muammosi xorij psixologiyasiga 
nisbatan ancha murakkab mustaqil ilmiy manbalarga ega hisoblanadi va u shu 
bilan o’zaro farq qiladi. Sobiq sovet psixologiyasida diqqatga nisbatan mukammal 
qat'iy fikr vujudga kelgani yo’q, lekin uning atrofida juda ko’p tortishuvlar, 
munozaralar bo’lib o’tgan. Diqqatning psixologik tabiati to’g’risidagi 20-30 
yillarda boshlangan ilmiy bahslar, to hozirgi kungacha davom etib kelmoqda. Ilmiy 
munozaralarning zamirida asosiy fikr diqqatning bitta ob'ektga qaratilishidir. Bu 
ilmiy model ong ob'ekt tarzida ifodalanadi. Bu g’oyani yirik psixolog