Universiteti Farg’ona filiali Telekomunikatsya texnalogyalari fakulteti Raqamli qurulmalarni loyhalash fani

Jamlagichlar berilgan rasimlarda korish mumkun

Mantikiy sxemalarni sintezlashning formal metodlaridan foydalanib, c_i va p_i+1 funksiyalarni minimallashtirish va shu tarika kam element talab kiluvchi yoki boshka biror afzalliklarga ega bulgan jamlagich sxemalarni tuzish mumkin.

Lekin bir xonali jamlagichlarning kam elementli va kulay kirish yullariga ega bulgan eng yaxshi sxemalar tajriba yuli bilan olingan. Bunday sxemalardan biri 2 -rasmda keltirilgan. Bu sxemada xammasi bulib 19 diod va bitta inver­tor ishlatiladi. Undan tashkari, birorta mantikiy sxemaning chikish yuli boshka ikkita elementning kirish yuliga ulanmagan va sxemaning kirish yullarida erkin uzgaruvchining invers kiymatlarida ishlatilmaydi.

Agar bitta elementning chikish yuli ikkita elementning kirish yullariga ulanishi mumkin bulsa jamlagich sxemasidagi elementlar sonini yanada kamaytirish mumkin. Xammasi bulib 16 ta diod va bitta invertor ishlatiladigan bir xonali jamlagichning sxemasi 3-rasmda keltirilgan. Bu sxemada xam, oldingi sxemadagidek, element kirish yullarida erkin uzgaruvchining invers kiymatlari ishlatilmaydi.

Ikkita mutlok bir xil bulaklardan — yarim

jamlagichlardan va kushimcha bitta YoKI elementidan tashkil topgan jamlagich sxemasi 4-rasmda berilgan. Chizmada punktir bilan uralgan bu ikki bulaklardan biri (kuyidagisi) kushiluvchilarning ikkita rakamini bu xonaga oldingi xonadan beriladigan kuchirish kiymatisiz jamlaydi. Bunda oralik kuchirish kiymati signali r_i' va natijaning oralik rakami s_i' xosil kilinadi, ya’ni r_i = a_i b_i c_i'=( a_i+ b_i) r_i'. Sxemaning ikkinchi bulagida (yukoridagisi) esa natijaning oralik rakami s_i' bilan bu xonaga oldingi xonadan beriladigan kuchirish signali kiymati r_i jamlanadi.

Agar birinchi yarim jamlagichda keyingi xonaga kuchirish kiymati signali paydo bulmasa (r_i'= 0) bu signal ikkinchi yarim jam­lagichda kushiluvchilarning birortasi (a_i yoki b_i )ning va oldingi xonadan beriladigan ko’chirish kiymatining signali 1 ga teng (r_i=1) bo’lgandagina paydo bulishi mumkin. Agar birinchi yarim jamlagichda keyingi xonaga ko’chirish qiymatining signali paydo bo’lsa (r_i'=1) unda S_i^’=0 bo’ladi va ikkinchi yarim jamlagichda keyingi xonaga ko’chirish qiymati signali paydo bo’la olmaydi.

Tugal ko’chirish kiymatining signali r_i+1 keyingi xonaga quyidagi qoida buyicha uzatiladi: