Universiteti Farg’ona filiali Telekomunikatsya texnalogyalari fakulteti Raqamli qurulmalarni loyhalash fani

Bir xonali kombinasion to’plovchi jamlagich

Kombinasion va to’plovchi jamlagichlarning afzalliklari kombinasion-to’plovchi jamlagichlarda mujassamlashadi. Bunday jamlagichda (8- rasm) ko’chirish qiymati kombinasion sxemada, tugal yig’indi esa sanoq kirish yo’liga b_i va p_i signallarning mod2 buyicha jamlash natijasi beriladigan triggerda shakllanadi (a_i raqamning signali triggerga oldindan kiritilgan).

Ketma ket jamlog’ichlar Ko’p xonali ketma-ket jamlagich qo’shiluvchilarning ketma-ket kodini ular yigindisining ketma-ket kodiga aylantiradi. Ikkita ko’p xonali sonlarni qo’shish kichik xonadan boshlanib ket­ma-ket xonalar buyicha bajariladi. Qo’shish taktlarining soni qo’shiluvchilar xonalarining soniga teng bo’ladi. har bir i-taktda r_i o’zgaruvchi sifatida oldingi taktda olingan ko’chirish qiymati r_i+1 ishlatiladi. Ko’chirish qiymatlarini hosil qilish va ishlatish usullari bo’yicha ko’p xonali ketma-ket jamlagichlar ikki turga — ko’chirish qiymatlarini kechiktiruvchi va xotirlash jamlagichlariga bo’linadi.

Ko’chirish qiymatlarini kechiktiruvchi jamlagichlarda r_i+1 signal jamlagichning r_i kirish yo’liga kechiktirish vaqti  _k bo’lgan zanjir orkali beriladi. Kechiktirish vaqti  _k qo’yidagi munosabatdan aniqlanadi:

_{k =T- j}

bu yerda T — qo’shiluvchilar kodlarining takrorlanish davri (bir taktning davomiyligi),  _j — bir xonali jamlagich hosil qilgan ke­chiktirish vaqti.

Rasm, a da kechiktirish vaqti maxsus element yordamida amalga oshirilgan ko’p xonali ketma-ket jamlagich sxemasi berilgan.

10-rasm, b da ko’chirish qiymatlarini xotirlovchi ko’p xo­nali ketma-ket jamlagichning sxemasi berilgan. Bu sxemada xotirlash vazifasini maxsus trigger elementi bajaradi.

Qo’shiluvchilarning tug’ri  va  teskari  kodlari bir xonali kombinasion jamlagichning kirish yullariga hamda HAM₁ va HAM₂, mantiqiy sxemalar orkali triggerning alohida kirish yo’llariga beriladi.

HAM₂ sxemaning chikish yo’lida  = 1 signal bo’lsa, trigger nol holatiga o’tadi. Agar HAM₁ sxemaning chiqish yo’lida a_ib_i = 1 signal bo’lsa, trigger bir (1) holatiga o’tadi. HAM₁ va HAM₂ sxemalarning kirish yo’llariga taktlovchi signal V  beriladi. Triggerning chiqish yo’llaridan ko’chirish qiymatlari signallari r_i va   olinadi hamda bir xonali kombinasion jamlagichning mos kirish yo’llariga beriladi, ya’ni ko’p xonali ikkili sonlarni qo’shish jarayonida (i-1)-kichik = xonadan i-katta xonaga ko’chish qiymati signalini uzatish amalga oshiriladi.

Ikkita n xonali sonni qo’shish uchun talab qilinadigan vaqt ko’yidagiga teng:

t_c=nT

bu yerda T — taktlovchi signallar berilishi davri.

Ko’p xonali ketma-ket jamlagichlarning asosiy fazilati uskuna sonining kamligidir. Kamchiligi sifatida tezkorligining pastligini ko’rsatish mumkin.