Uning salomatligi

l-rasm. Hujayraning tuzilishi:
1—hujayra membranasi; 2— sitoplazma;
3—yadro; 4— yadro qobig'i;
5 —xromosomalar; 6— mitoxondriya; 7—lizosoma.
ayrasining tuzilishini birinchi bo‘lib o‘rgangan.
Mikroskopning ixtiro etilishi va mukammallashtirilishi, ayniqsa, elektron mik- roskopning yaratilislii hujayraning ilgari ma’lum bo‘l- magan qismlarini o‘rganishga imkon berdi.
Odam organizmi turli to‘-qi- ma va organlari hujayralarining shakli har xil: sharsimon, oval, kubsimon, silindrsimon, yulduz- simon, disk- simon va hokazo bo‘ladi. Hujayra uch qismdan: membrana (parda), sitoplazma va yadrodan tuzilgan (1, 2- rasm- lar).
Hujayra membranasi uning sirtini qoplab turuvclii yupqa parda bo‘lib, oqsil va yog‘ (lipid)lardan tashkil topgan. Membrana hu-
jayrada moddalar almashinuvi jarayonida muhim ahamiyatga ega. Membrananing yana bir muhim xususiyati shuki, u hujayra ichi- dagi va hujayra tashqarisidagi (hujayralararo) suyuqliklardagi ionlar tarkibi ma’lum muvozanatda bo‘lishini ta’minlaydi.
Hujayra sitoplazmctsim membrana o‘rab turadi. Sitoplazmaning tarkibi organik va anorganik moddalardan iborat.
Yadro hujayraning eng muhim tarkibiy qismlaridan bin bo‘lib, u qizil qon hujayralaridan tashqari, deyarli hamma hujayralarda bo‘ladi.
Yadro quyidagi funksiyalarni bajaradi: 1) hujayrada kecha- digan hamma fiziologik jarayonlarni boshqaradi; 2) hujayrada moddalar almashinuvi va oqsillar sintezlanishini boshqaradi; 3) irsiy axborotni saqlaydi.
H