Uning salomatligi

14-rasm. Bo‘g‘imning tuzilishi:
1— bo'g'im xaltachasi; 2— suyaklaming bo'g'im yuzasi; 3 — bo'g'im bo'shlig'i.
arakatli, ya’ni bo‘g‘im hosil qilib birikishga qo‘l va oyoqlaming bo‘g‘imlari kiradi. Yelka, tirsak, kaftusti, son-cha- noq, tizza, boldir-tovon hamda qo‘l va oyoq panja suyaklarining bir-biri bilan bo‘g‘im hosil qilib birikislii bunga misol bo‘ladi. Bo‘g‘im hosil qilib birikuvchi ikkita suyakdan binning uchi qavariq, silliq, ikkinchisining uclii esa botiqroq bo‘ladi. Bo‘g‘im uch qismdan: bo‘g‘im xaltachasi, suyaklaming bo‘g‘im yuza- si va bo‘g‘im bo‘slilig‘idan iborat (14- rasm).

1. 
   Tayanch-harakatlanish sistemasining ahamiyati haqida nimalarni bilasiz?
   
2. 
   Umurtqa pog‘onasining tuzilishi va funksiyasini ayting.
   
3. 
   Ko‘krak qafasi qanday suyaklardan tashkil topgan?
   
4. 
   Qo‘l va oyoq qanday suyaklardan tashkil topgan?
   
5. 
   Odam tanasining suyaklari bir-biriga qanday birikkan?
   

6. 
   § . Suyaklaming tuzilishi va tarkibi
   

+ Tuzilishi, o‘sishi, yoshga bog‘liqlik xususiyatlari
Suyaklar ikki qavat bo‘lib, ustki qavati qattiq, zich plastin- kasimon, icliki qavati g‘ovaksimon tuzilishga ega. Icliki qavatida ko‘plab ingiclika kanalchalar bo‘lib, ularda qon tomirlari va nerv tolalari joylashadi. Suyaklaming yuzasi pishiq yupqa parda (periost) — suyakusti pardasi bilan qoplangan. Bu parda biriktiruvchi to‘qimadan iborat bo‘lib, unda juda ko‘p mayda qon va limfa tomirlari, nerv tolalari bo‘ladi. Suyakusti pardasi suyakni oziq moddalar bilan ta’- minlashda, uning o‘sishida, singanda, yorilganda, jarohatning bitisliida katta ahamiyatga ega (15- rasm).