Умурзоқов Ў. П., Тошбоев А. Ж., Тошбоев А. А. Фермер хўжалиги

Фермер хўжалигининг устав фонди, мол-мулки ва уни шакллантириш манбалари.
13. Уставда фермер хўжалигининг мол-мулки, пул маблағлари қимматли қоғозлар бошқа мол-мулки ёки фермернинг мулкий ҳуқуқлари ҳисобига шакллантириладиган устав фонди миқдори кўрсатилади.
Агар фермер хўжалиги раҳбари фермер хўжалигининг устав фондини шакллантиришда унинг оиласининг умумий (улуши ёки биргаликдаги) мол-мулкини фермер хўжалигига берган тақдирда, ушбу мулк барча эгаларининг нотариал тасдиқланган розилигини олиш талаб қилинади.
14. Фермер хўжалиги:
ўзига карашли хўжалик иморатли, қишлок хўжалиги экинзорлари ва кўчатзорлари, дов-дарахтлар, маҳсулдор чорва моллари, паррандалар, қишлоқ хўжалиги техникаси, инвентарь, асбоб-ускуналар, транспорт воситалари, пул маблағлари, интелектуал мулк объектлари, шунингдек фермер хўжалиги балансида бўлган бошқа мол-мулкнинг:
ишлаб чиқариш фалияти натижасида етиштирилган маҳсулотнинг:
олинган дарромад (фойда)нинг:
қонунда таъқиқланмаган асосларда олинган бошқа мол-мулкнинг эгасиҳисобланади.
15. Қуйидагилар фермер хўжалиги мол-мулкини шакллантириш манбалари бўлиши мумкин:
фермернинг пул ва моддий маблағлари;
товарларни сотишдан, ишларни бажаришдан, хизматлар кўрсатишдан, шунингдек фаолиятнинг бошқа турларидан олинган даромад (фойда);
қимматли қоғозлардан олинган даромадлар;
юридик ва жисмоний шахслар беғараз ҳайрия ва бошқа бадаллари, эҳсонлари;
қонун ҳужжатларида таъқиқланмаган бошқа манбалар.
16. Фермер хўжалигининг мол-мулки фермерга тегишлидир, у қонунга мувофиқ ушбу мол-мулкка эгалик қилади, ундан фойдаланади ва уни тасарруф этади.
Фермер хўжалигини бошкариш
17. Фермер – фермер хўжалигининг муассасаси фермер хўжалигининг раҳбари ҳисобланади, у ўн саккиз ёшга тўлган, муомалага лаёқатли, қишлоқ хўжалигида тегишли малака ва иш тажрибасига эга бўлиши керак.
18. Фермер хўжалигининг раҳбари:
-фермер хўжалиги уставини қабул қилади ва унга белгиланган тартибда ўзгаришлар киритади;
-фермер хўжалиги фаолиятининг бизнес режасини тасдиқлайди;
-фермер хўжалиги фаолиятини ташкил қилади;
-юридик ва жисмоний шахслар билан ўзаро муносабатлар фермер хўжалиги номидан кўради;
-ишончномалар беради, шартномалар тузади ва уларнинг бажарилиши таъминлайди, шунингдек фермер хўжалиги ходимлари билан меҳнат шартномаларини имзолайди;
-фермер хўжалиги ходимлари ўртасида вазифаларни тақсимлайди;
-ички мехнат тартиби коидаларини белгилайди;
-даромадни ўз ҳохишига кўра тасарруф этади;
-ходимларнинг хавфсиз ҳамда унумли меҳнат қилишлари учун шароит яратиб беради;
-қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда меҳнат дафтарчалари юритилишини ташкил этади, иш ҳақи тўлашнини таъминлайди, меҳнатга ҳақ тўлаш миқдорини ва моддий рағбатлантириш усуллари ва интизомий жазо чораларини белгилайди;
-фермер хўжалиги номидан ҳужжатларни имзолайди;
-фермер хўжалигини қайта ташкил этиш ва тугатиш масалаларини ҳал этади.