Фермер хўжалигининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари. 10. Фермер хўжалиги юридик шахс сифатида мустақил хўжалик юритувчи субъектнинг барча ҳуқуқларига эга бўлади. Фермер хўжалиги тадбиркорлик шаклларидан бири бўлиб, ташкил этилишидан кўзланган мақсадларга эришиш учун шу мақсадларга монанд тадбиркорлик фаолиятини амалга оширишга ҳақлидир. Фермер хўжалиги хўжалик юритишнинг бошқа шакллардаги корхоналар билан тенг ҳуқуқларга эга.
11. Фермер хўжалиги қуйидаги ҳуқуқларга эга:
уставда назарда тутилган доирада ва ижара шартномасида белгиланган ихтисослашувга мувофиқ фермер хўжалигининг ишлаб чиқариш фаолиятини ўзига берилган ер участкасида мустақил ташкил этиш;
етиштирилган маҳсулотни сотиш юзасидан юридик ва жисмоний шахслар билан, шу жумладан давлат эхтиёжлари учун сотиш юзасидан қонун ҳужжатларга мувофиқ хўжалик шартномаларини тузиш;
харид қилинадиган маҳсулотга олдиндан ҳақ тўланадиган фъючерс битимлари тузиш;
ўзи етиштирган маҳсулотга эгалик қилиш, шу жумладан уни ўзи ҳохлаган истеъмолчиларга сотиш;
етиштирилаётган мақсулотга ва хизматларга шартнома шартларида мустақил равишда нарх белгилаш;
қишлоққа хизмат кўрсатувчи ташкилотлар билан электр энергияси, ёқилғи-мойлаш материаллари, минерал ўғитлар, ўсимликларни кимёвий ҳимоя қилиш воситалари етказиб бериш, хизматлар кўрсатиш юзасидан тўғридан-тўғри шартномалар тузиш;
тадбиркорликдан қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда солиқ солинадиган чекланмаган миқдорда даромад (фойда) олиш;
акцияларни ва бошка қимматли қоғозларни сотиб олиш;
кредитлар олиш, бошқа юридик ва жисмоний шахсларнинг мол-мулки ҳамда пул маблағларини ихтиёрийлик асосида ва шартнома шартларига мувофиқ жалб қилиш ҳамда уларни ишлб чиқариш ва такрор ишлаб чиқаришга йўналтириш;
кредит олиш учун ер участкасидан фойдаланишни ижарага бериш ҳуқуқини ва етиштирилган маҳсулотни гаровга қўйиш;
ўрта, кичик ва хусусий корхоналар учун берилган имтиёзларнинг барча турларидан фойдаланиш;
қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда ходимларни ишга ёллаш (доимий ва вақтинчалик асосида) ва улар билан тузилган меҳнат шартномаларини бекор қилиш;
зарур асбоб-ускуналар, ишлаб чиқариш воситаларини сотиб олиш, ижарага олиш бино ва иншоотлар қуриш ҳамда уларни таъмирлаш, шунингдек улардан мустақил фойдаланиш;
ихтиёрий равишда бирлашиш, шу жумладан улуш(пай) асосида бирлашиш, жамиятлар, иттифоқлар, уюшмалар ҳамда бошқа бирлашмаларга кириш;
ўз ҳуқуқларини ҳимоя қилиш учун ўз фаолиятининг ҳар қандай масаллалари бўйича судга мурожат қилиш.
Фермер хўжалиги конун ҳужжатларида назарда тутилган бошқа ҳуқуқлардан ҳам фойдаланади.
12. Фермер хўжалигининг мажбуриятлари:
ер участкасидан ижара шартномасида белгиланган мақсад ва шартларда мақсадли, самарали ва оқилона фойдаланилишини таъминлаш;
экология талабларига ва атроф муҳитни муҳофаза қилишнинг бошқа қоидаларига риоя этиш;
ернинг мелиоратив ҳолатини яхшилаш ва ер участкасининг унумдорлигини ошириш чора-тадбирларини амалга ошириш, бизнес-режаларда ушбу мақсадлар учун маблағлар ажратилишини назарда тутиш;
ер участкасидан, башарти ижара шартномасида бошқа муддат белгиланган бўлмаса, бир йил мобайнида фойдаланиш;
пахта ва ғаллани навлар бўйича жойлаштиришнинг белгиланган талабларига риоя қилиш;
сувдан лимит асосида фойдаланиш асосида фойдаланиш тўғрисидаги шартномага мувофиқ сув ресурсларидан фойдаланиш;
хўжалик ички мелиорация тармоғини тозалаш ва таъмирлаш;
сервитутларга риоя этиш;
фермер хўжалигининг мажбуриятлари ва қарзлари юзасидан тўлиқ жавоб бериш;
қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда солиқ ва бошқа мажбурий тўловларни ўз вақтида тўлаш;
етказиб берилган электр энергияси, ёқилғи-мойлаш материаллари, минерал ўғитлар ўсимликларни кимёвий ҳимоя қилиш воситалари, кўрсатилган хизматлар учун ўз вақтида ҳисоб-китоб қилиш;
қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари ва бошқа маҳсулотлар етиштиришда стандартлар талабларига риоя қилиш;
қишлоқ хўжалик зараркунандалари ва касалликларига қарши кураш олиб бориш;
Фермер хўжалиги қонун ҳужжатларида назарда тутилган бошқа мажбуриятларни ҳам ўз зиммасига олади.
