Umumiy o‘rta ta’lim

Qo‘ylar

Qo‘ylar, asosan, go‘shti va juni uchun boqiladi. Qo‘y o‘rtacha 10 – 15 yil yashaydi va har yili bitta yoki ikkitadan qo‘zilaydi. Qo‘zichoqlar bir yilda voyaga yetadi.
Qo‘chqorlar esa bir necha yil bo‘rdoqiga boqilib, go‘shtga topshiriladi. Qo‘ylarning junidan ip yigiriladi va issiq kiyim-kechaklar to‘qiladi.
Qo‘ylarning qorako‘l, hisor kabi zotlari ko‘proq boqilib ko‘paytiriladi (100-rasm). Qorako‘l qo‘yining terisidan telpak, paltoning yengi va yoqalari tikiladi.

Qorako‘l qo‘yi.
100-rasm. Qo‘ylar.
Hisor qo‘yi.

95

Hisor qo‘ylari eng yirik zotli qo‘ylar hisoblanadi.
Bunday qo‘ylar go‘sht va yog‘i uchun boqiladi.
Qo‘ylar tog‘ va cho‘l yaylovlarida katta poda qilib boqiladi.

Otlar

Dunyoda otlarning 200 dan ortiq zotlari mavjud. O‘zbekistonda «qorabayir», «arabi», «vladimir» otlari ko‘p uchraydi.
Qadimdan ot-ulov transport vazifasini bajargan. Odamlar otga minib, uzoq joylarga borganlar, dush- manlarga qarshi jang qilganlar. Hozirgi kunda ham qishloq joylarda yuklarni tashishda otlardan foyda- laniladi. Cho‘ponlar mol va qo‘ylarni yaylovlarda ot minib yurib boqadilar.
Ot go‘shti iste’mol qilinadi, sutidan qimiz tayyor- lanadi. Biya har yili bitta, ayrim hollarda ikkita bola- laydi. 2 – 3 yoshgacha bo‘lgan otning bolasi toy deyiladi.
Tayanch so‘zlar: qoramol, sigir, buzoq, qo‘y, qo‘zichoq, qo‘chqor, qorako‘l qo‘yi, hisor qo‘yi, qimiz, toy.


Savollar

1. 
   Uy hayvonlariga qaysi hayvonlar kiradi va ular qanday ahamiyatga ega?
   
2. 
   Sigir qanday boqiladi va undan o‘rtacha qancha sut sog‘ib olinadi?
   

96

3. 
   Qo‘ylar nima maqsadda boqiladi?
   
4. 
   Otlardan qanday foydalaniladi?
   

Topshiriq
O‘zingiz yoqtirgan uy hayvoni haqida hikoya yozing.