Umumiy o‘rta ta’lim

Foydali hasharotlar

Foydali hasharotlardan asalari o‘simliklar gullari- ning changlanishiga yordam beradi (95-rasm). Chang- langan gullar o‘rnida mevalar hosil bo‘ladi.
Xonqizi qo‘ng‘izi ekinlarga va daraxtlarga tushgan shira bitlari bilan oziqlanib, ularni yo‘qotishga hissa qo‘shadi.
Chumolilarning dala ekinlariga tushadigan zarar- kunanda hasharotlar tuxumlarini yo‘q qilishda foydasi


87
1 2 ³
95-rasm. Foydali hasharotlar:
1 – asalari; 2 – xonqizi qo‘ng‘izi; 3 – chumolilar.
kattadir. Daraxt shox-shabbala- ri orasida o‘rgimchak inlarini uchratish mumkin (96-rasm). O‘rgimchak ini to‘r shaklida bo‘ladi.
Bu to‘rga pashsha, chivin kabi mayda hasharotlar ilinib qoladi. Buni poylab turgan o‘rgimchak

96-rasm.
O‘rgimchak.
tutilgan o‘ljasini nobud qiladi va yeydi.
O‘rgimchak turli zararkunanda hasharotlarni shu tariqa yo‘q qiladi.

Tayanch so‘zlar: shira bitlari, po‘stloq qurti, kolorado qo‘ng‘izi, karam kapalagi qurti, chigirtka, mart qo‘ng‘izi, buzoqboshi, xonqizi qo‘ng‘izi, chumoli, o‘rgimchak, karadrina qurti.
88

Savollar

1. 
   Shira bitlari madaniy o‘simliklarga qanday zarar kelti- radi?
   
2. 
   Po‘stloq qurtlariga qarshi qanday kurashiladi?
   
3. 
   G‘o‘za, kartoshka va karamga qanday hasharotlar zarar yetkazadi?
   
4. 
   Mart qo‘ng‘izi qanday rivojlanadi?
   
5. 
   Asalari, xonqizi, chumoli va o‘rgimchak qanday foyda keltiradi?
   

QUSHLAR VA UY PARRANDALARI