Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

319

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

tarkibida  bo‘lishi  mumkin:  senga,  singan,…  .  Senga  so‘zida  sen-  asos,  -ga  jo‘nalish 

kelishigi qo‘shimchasi. 

Shu  o‘rinda  sh  harf  birikmasi  bilan  bog‘liq  bo‘lgan  tutuq  belgisi  haqidagi  imlo 

qoidasini  uqtirib  ketish  ham  foydadan  holi  bo‘lmaydi.  Ya’ni,  s  va  h  harflari  sh  harf 

birikmasini emas, ikki harfni ifodalaganda, ular orasiga ’ ( tutuq belgisi ) qo‘yiladi va ular 

ikki  bo‘g‘in  tarkibida  bo‘la  olishi  tushuntiriladi.  Masalan:  mas’hab  so‘zi  mas’  –  hab 

tarzida. 

Ona tili darslaridagi x va h tovush-harfi haqidagi mavzuni yoritishda xush va 

hush so‘zi va ularning ishtirokidagi qo‘shma so‘zlarni yozishda xatoga yo‘l qo‘yilishini 

oldini olish uchun bu so‘zlarni ma’nosiga e`tibor berish, xush va hush so‘zining 

talaffuzda o‘xshashligini o‘quvchilar yoshiga mos holda tushuntirib o‘tish lozim. 

Masalan, xush so‘zi yaxshi, chiroyli kabi ma’nolarda kelsa, til undoshi x yoziladi 

va shunday o‘qiladi: xushxat, xushmuomala. 

Hush so‘zi insonning hushi, aqli ma’nosida kelsa, bo‘g‘iz undoshi h yoziladi va 

shunday o‘qiladi: hushli, hushyor. 

Bu qoida o‘quvchini diktant, ijodiy mustaqil yozish topshiriqlarida imlo 

xatolariga yo‘l qo‘ymasligi, shuningdek, so‘zning lug‘aviy ma’nosini chuqur anglab 

yetishiga yordam beradi. 

Xulosa  qilib  shuni  aytish  mumkinki,  o‘qituvchi  40-45  daqiqa  davom  etadigan 

darsni har tomonlama mukammal va yaxshi natijaga erishishni ta’min etuvchi ta’limning 

zamonaviy  usullariga  yondashgan  holda  tashkillashi  va  o‘tishi,  bunda  bolaning 

psixologik va fiziologik jihatini hisobga olishi bugungi kun talablaridan biridir. Bu esa 

o‘z  navbatida o‘qituvchini  izlanish,  o‘z ustida  ishlash, kasbga  sadoqat va ijodkorlikka 

undaydi. Zero, o‘qitish – ikki barobar o‘qish demakdir!