Umumiy o‘rta ta'lim maktablarining 4- sinfi uchun darslik

' 5. 400-540: 6 + 80^3 1 000- 190 • 3 - 120 • 2

6. Agar samolyot 540 km/h tezlik bilan uchsa, u 3 soatda qancha masofani uchib o‘tadi?

1.

Yo‘lovchi avtobusda 90 km yo‘l yurdi. Agar avtobus 45 km/h tezlik bilan yursa, yo‘lovchi necha soat yo‘lda bo‘lgan? Masalani jadvalga yozing va yeching:

I

Tezlik	Vaqt	Masofa

Agar tezlik va masofa ma'lum bo‘lsa, vaqt qanday topiladi?

Harakat vaqtini topish uchun masofani tez- likka bo‘lish kerak.

2. 
   Toshkent va Samarqand shaharlari orasidagi masofa 300km ga teng. Agar poyezd 60 km/h tezlik bilan yursa, u bu masofani qancha vaqt- da bosib o‘tadi?
   

3. Jadvalni to‘ldiring:

	a	60 817	43 108	80 000
	b	14 925	916	9 834
	a + b
	a - b

4. 
   Perimetri 32cm ga teng kvadrat chizing. Shun- day perimetrli to‘g‘ri to‘rtburchak chizing.
   
5. 
   19^4 + 77 : 7 54 172 - 286^3
   

39 : 3 + 28^3 28 001 - 342^2

6. 
   Sayohatchilar adir bo‘ylab 24 km yo‘l yurishdi. Agar ular 4 km/h tezlik bilan yurishgan bo‘lsa, bu masofani qancha vaqtda bosib o‘tishgan?
   

1. 
   Velosipedchi bir soat 14 km/h tezlik bilan, ikki soat 15 km/h tezlik bilan va yana bir soat 12 km/h tezlik bilan yurdi.
   

Masalaning shartlaridan foydalanib, quyidagi ifodalar nimani bildirishini tushuntiring:

1. 
   1 +2 + 1; 2) 14 + 15-2 + 12;
   

3) (14+15 • 2+12): (1 +2 + 1)

2. 
   Vertolyot 4 soat 200 km/h tezlik bilan, 2soat 230 km/h tezlik bilan uchdi. U shu vaqt ichida qanday masofani uchib o‘tdi? Vertolyot dastlabki tezlik bilan necha kilometr ko‘p masofani uchib o‘tdi?
   
3. 
   4 t - 5 q 240 kg + 700 kg
   

5 h - 12 min 450 m + 500 m

3 min - 40 s 7 dm - 9 cm

2. 
   „Doiraviy“ misollarni yeching:
   

605 + 29897

5445 : 9

30502 - 13478

17 024^6

34 048 - 28 603 102 144:3

2. 
   Agar b = 896 m; b = 3104 kg bo‘lsa, b : 32 ifodaning qiymatini hisoblang.
   
3. 
   Sayyohlar 65 km/h tezlik bilan 2 soat po- yezdda, keyin esa 40 km/h tezlik bilan 3 soat avtobusda yurdilar. Shu vaqt ichida ular qancha
   

Й masofani o‘tganlar?

1.

!

Ikki velosipedchi bir vaqtda bir-biriga qarab yo‘lga chiqdi va uchrashdi. Ikki velosipedchi- ning uchrashguncha sarflagan vaqti haqida nima deyish mumkin?

Yodingizda tuting! Agar jismlar bir vaqtda bir- biriga qarab yura boshlasa, ular uchrashguncha bir xil vaqt harakatda bo‘ladilar.

2. 
   Buxoro va Navoiy shaharlaridan bir vaqtda bir- biriga qarab ikkita avtobus yo‘lga chiqdi va bir
   

soatdan keyin uchrashdi. Uchrashguncha har bir

avtobus necha soat yo‘lda bo‘ldi?

2. 
   Oralaridagi masofa 90 km bo‘lgan ikki shahar- dan bir vaqtda bir-biriga qarab ikki velosiped- chi yo‘lga chiqdi. Bir velosipedchining tezligi 8km/h, ikkinchisining tezligi 10 km/h. Velosiped- chilar necha soatdan keyin uchrashadilar? Yechish rejasi:
   

1. 
   1 soatda velosipedchilar bir-biriga qancha masofaga yaqinlashadilar?
   
2. 
   Velosipedchilar necha soatdan keyin uchra- shadilar?
   

2. 
   Ko‘chaning uzunligi 600 m, eni esa 12 m. Shu ko‘chaga asfalt yotqizildi. Har 100 m^{5 6 7} ga 3 t asfalt ketdi. Butun ko‘chaga qancha asfalt kerak bo‘lgan?