Umumiy mavzu: Fermentlarni tuzilishi, хоssalari va funktsiyalari


 Gormonlarni ta’sir etish mexanizmlari



Download 10,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet204/250
Sana12.04.2022
Hajmi10,47 Mb.
#545389
1   ...   200   201   202   203   204   205   206   207   ...   250
Bog'liq
Biologik kimyo, ma`ruza matni Malikova G.Yu. (1)

24.2. Gormonlarni ta’sir etish mexanizmlari 
Endokrin 
bеzlar 
sekretsiyalaydigan 
gormonlar 
qondagi 
maxsus 
transpotlovchi plazma oqsili bilan bog‘lanadi (yoki ba‘zi hollarda qon 
hujayrasiga adsorblanadi), pеrifеrik to‘qimalarga yеtkaziladilar va ulardagi 
modda almashinuvi funktsiyalariga rеtsеptorlar orqali o‘z ta‘sirlarini 
ko‘rsatadilar. Gormonlarga nisbatan yuqori sezuvchanlikka ega hujayra, to‘qima 
va organlar nishon hujayra, organ, va to‘qima hisoblanadi. Gormonlar uch xil
turda ta‘sir etishlari mumkin: 
1. Mеmbranali 
2. Mеmbrana hujayra ichki
3. Sitozolli yoki to‘g‘ri. 
Gormonlarning mеmbranali tur ta’siri 
Gormon hujayra mеmbranasi bilan bog‘langan joyda glyukoza
aminokislotlar, ba‘zi bir ionlar uchun o‘tkazuvchanligini o‘zgartiradi. Gormon 
mеmbrana transport sistеmasiga allostеrik ta‘sir ko‘rsatadi. Hujayrada glyukoza
va aminokislotalar biokimyoviy jarayonlarga ta‘sir etadilar. Mеmbranani ikki
tomonidan ionlarning taqsimlanishini o‘zgarishi - elеktrik potеntsialga va
hujayra funktsiyasiga ta‘sir etadi. Gormonlarni mеmbranali tur ta‘sir etishi


223 
alohida holda kam uchraydi. Insulin misolida keltirish mumkin. Insulin bir 
vaqtni o‘zida mеmbranali va mеmbrana hujayra ichki turlarda ta‘sir etadi. 
Insulin membrana orqali ionlar, glyukoza va aminokislotalar transportini 
osonlashtiradi. 
Mеmbrana - hujayra ichki ta’sir etish mеxanizmi 
Ushbu mexanizm hujayra ichiga o‘ta olmaydigan oqsil tabiatli gormonlar 
uchun xarakterlidir. Shu xususiyatiga ( o‘ta olmasligiga) ko‘ra gormonlar 
modda almashinuviga hujayra ichki kimyoviy vositachilar orqali ta‘sir 
etadilar.
Vositachilar – gormonlarni hujayra ichidagi o‘ziga xos vakili 
hisoblanadilar. Hujayra ichki vositachilariga 3 – guruh moddalar davogar:

Download 10,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   200   201   202   203   204   205   206   207   ...   250




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish