Umumiy ma'lumoti tayyori. Doc

Abu  Bakr  ibn  Tufayli  (1110-1185)  yillarda  ijod  etgan  meditsinani  chuqur 

bilgan bu olimning anatomiya sohasidagi ishlari diqqatga sazovor. U hayvonlarning 

o’liklarini kesib o’rganish natijasida organizm hayotida nerv sistemasi bosh (etakchi) 

rolini 

o’ynaydi, degan fikrni bayon qiladi va uni isbotladi. 

 

Leonardo  da  Vinchi  Galenning  anatomiyadagi  noto’g’ri  tushunchalarini 

birinchi  bo’lib  fosh  qilgan  bo’lsa,  Andrey  Vezaliy  va  Vilyam  Garvey  unga 

qaqshatkich zarba berdi, ob’ektiv anatomiyaga asos soldi. 

Leonardo  da  Vinchi  dunyoda  birinchi  bo’lib  odam  organizmidagi  ayrim 

organlarning, chunonchi dumg’aza suyagi, umurtqa pog’onasining bukilgan qismlari, 

juda ko’p muskullar, ichki organlar, yurak qopqoqlari, to’siqlari, bosh va orqa miya 

qorinchalari, nervlar, ko’z va organlarning rasmlarini chizdi va tasvirladi. Leonardo 

da Vinchi 12 juft qovurg’a borligini ko’rsatdi. 

Vezaliyning  1543  yilda  bosilgan  «Odam  tanasining  tuzilishi  to’g’risidagi  7-

kitobida»  odam  organlarning  anatomiyasi  haqida  deyarli  mukammal  ma’lumot 

berildi.  Bu  asarga  suyak,  boylamlar  va  muskullar,  tomirlar,  nervlar,  ichki  organlar 

(xazm organlari sistemasi va jinsiy organlar), yurak va nafas organlari miya va sezgi 

organlari kiritiladi.