Umumiy ma'lumoti tayyori. Doc


Anatomiyani  o’rganish  usullari



Download 479,73 Kb.
Pdf ko'rish
bet4/72
Sana12.07.2021
Hajmi479,73 Kb.
#117057
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   72
Bog'liq
odam anatomiyasifiziologiyasi va gigiyenasi

Anatomiyani  o’rganish  usullari.  Murdani  kesish  (tilish)  usulining  birgina 

o’zi anatomiyani o’rganish va xar tomonlama aniq to’la ma’lumot olish uchun kifoya 

PDF created with pdfFactory trial version 

www.pdffactory.com




 

qilmaydi.  Shuning  uchun  ham  P.F.Lesgaft  anatomiyani  faqat  tirik  odamda 



o’rganishni taklif etdi. Shunga ko’ra, tirik odam ham, murda ham turli usullar bilan 

o’rganiladi. 

1. 

Kesib  ochish  usuli  qadimiy  usullardan  biri  bo’lib,  hozirgi  kunda  ham 



keng ko’llaniladi. 

2.  Arralash usulini birinchi marta N.I.Pirogov taklif etgan va qo’llagan. Bunda 

avval  murda  qattiq  muzlatiladi  va  o’rganiladigan  qismlar  ko’ndalangiga  arralanadi. 

Bu usulda organlarning joylashishi, bir-biriga munosabati (topografiyasi) va ularning 

fastsiyalari o’zgarmagan xodda aniq ko’rinadi. 

3.  In’ektsiya  usuli-XVI-VIII  asrlarda  qo’llanilgan  bo’lib,  ichi  kavak 

organlarga  xar  xil  kimyoviy  modddlarni  quyish  (yuborish)  yo’li  bilan  ularning 

bo’shliqlarini to’ldirish va turli rang berishdan iborat. 

4.  Yoritish (ravshanlashtirish) usuli. XIX-asrda, turli xildagi suyuq kimyoviy 

moddalar  yordamida  to’qimalar  yoki  bugun-butun  organlar  yoritildi,  ravshan  qilib 

ko’rildi. Bu usul aksari qon tomirlarni o’rganish uchun qo’llaniladi. 

5.  Rentgen  nuri  yordamida  o’rganish  usuli.  K.  Rentten  (1895)  nurini  kashf 

qilgan  davrdan  qo’llanib  kelinadi.  Rentgen  nurlari  yordamida  ayniqsa  suyaklarning 

rivojlanishini ko’zatish mumkin. Ichki organlarning ichini (tirik odamlarda) rentgen 

nurlariyai tutib qololmaydigan nur tutuvchi kimyoviy moddalar 1o’ldirish yo’li bilan 

o’rganish  mumkin,  rentgen  qilinganda  bu  organlar  yaqqol  ko’rinadi.  Organlarni 

rentgen nurida ekranda ko’rish rentgenskopiya, suratini olish. 

6.  Antropometriya  (o’lchash)  usuli-eng  oson  usul  bo’lib,  bunda  gavdaning 

uzunligi,  og’irligi  va  kengligi  o’rganiladi,  olingan  natijani  organizmning  ayrim 

qismlariga  taqqoslash  yo’li  bilan  rivojlanish  protsessidagi  xar  xil  o’zgarishlar 

aniqlanadi va ko’zatiladi. 

7.  Paypaslab  ko’rib  o’rganish  usuli.  Bunda  sirtdan  paypaslab,  barmoq  yoki 

bolg’acha  bilan  asta-sekin  dukillatib  ko’rish  yo’li  organlarning  chegaralari 

aniqlanadi. 

8.  To’qimalarni maxsus bo’yoqlar bilan bo’yab, mikroskopda ko’rib o’rganish 

usuli.  Bulardan  tashqari,  odam  organizmini  o’rganishda  lupalar,  oddiy  va  elektron 

mikroskoplardan  foydalaniladi.  Bular  yordamida  organlarning  eng  mayda  va  nozik 

tuzilishlarini fotosuratga olish. 




Download 479,73 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   72




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish