Umumiy kimyo va fizika

Kimyoviy termodinamika
Termodinamikani, odatda, fizikaviy, texnik va kimyoviy termodinamikalarga bo`linadi. Kimyoviy termodinamikaning vazifasi termodinamika qonunlarini kimyoviy va fizik-kimyoviy xodisalarga qo`llashdir.
Kimyoviy termodinamika, o`z navbatida, klassik (fenomenologik) termodinamika, nomuvozanat (qaytmas) jarayonlarning termodinamikasi, statistik termodinamika bo`limlaridan iborat. Termokimyo va kimyoviy muvozanatlar sham kimyoviy termodinamika ta`limotining asosiy qismlaridir.
Termodinamikaning asosiy tushunchalari: termodinamik sistema (izolyatsiyalangan, ochiq, yopiq), sistemaning xolati, termodinamik jarayon, xolat funktsiyasi, tsiklik jarayon, qaytar va qaytmas jarayonlar, adiabatik jarayon, gomogen va geterogen sistemalar, uzluksiz sistema, ichki energiya, ish, issiqlik, intensivlik va ekstensivlik faktorlari.
Termodinamikaning nolinchi qonuni
Issiqlik va temperatura. Termik muvozanat shaqidagi qonun. Termodinamik temperatura. Termometrlar va temperatura shkalalari.
Termodinamikaning birinchi qonuni
Termodinamika birinchi qonunining ta`riflari:
-shar qanday izolyatsiyalangan sistemada energiya zaxirasi doimiy bo`lib qoladi;
-energiyaning turli ko`rinishlari bir-biriga qat`iy ekvivalent miqdorlardagina o`tadi;
-birinchi tur abadiy dvigatel’ning (“perpetuum mobile”) bo`lishi mumkin emas;
-mexanik ish beruvchi mashinani unga mos ravishda energiya miqdori sarflamasdan qurib bo`lmaydi;
-ichki energiya xolat funktsiyasi bo`lib, uning o`zgarishi jarayonning yo`liga bog’liq bo`lmasdan, sistemaning boshlang’ich va oxirgi xolatlarigagina bog’liqdir.
Termodinamika birinchi qonunining matematik ifodasi:
(1)
yoki differentsial ko`rinishida
(2)
yoki faqat tashqi bosimga qarshi kengayish ishi bajarilganda
(3)
Kalorik koeffitsientlar
Izobarik jarayon:



Izotermik jarayon: