Umumiy biyologiya

6-matn 

Hujayraning bo’linishi 

Hujayralar ikki xil usulda bo’linadi: amitoz va mitoz. Amitoz oddiy 

bo’linish usuli bo’lib, bunda  hujayra membranasi, sitoplazmasi va yadro ikkiga 

bo’linadi. Ba’zan faqat yadroning o’zi, xromosoma hosil qilmasdan bo’linib, ikkita 

va ko’p yadroli hujayra hosil bo’ladi. Amitoz usulida bo’linish siydik pufagi, 

homila ustini qoplab turuvchi yupqa (amnion) parda hujayralari, shuningdek, 

vegetativ nerv tugunlari hujayralarida uchraydi. 

Mitoz bo’linishda hujayra membranasi, sitoplazma va yadro uzunlashib, 

yadro tarkibiga yangi xromosomalar hosil bo’ladi va ikkiga bo’linadi. Natijada bir 

xil nasl apparatiga ega yosh hujayralar hosil bo’ladi. Mitoz bo’linishda hujayralar 

sonining oshish hisobiga yosh organizm o’sadi va rivojlanadi, nobud bo’lgan 

hujayralar o’rniga yangilari hosil bo’ladi. 

Mitoz to’xtovsiz kechadigan jarayon bo’lib, quyidagi 4 bosqichda davom 

etadi: profaza, metafaza, anafaza va telofaza. Mitozning davom etish vaqti 

to’qimaning turi, organizmning fiziologik holati va tashqi muhit sharoitiga ko’ra 

turlicha bo’ladi.