Ulıwma orta bilim beriw mektepleriniń 7-klası ushın sabaqlıq

126
!
!
!
Tapsırma 2.3. 
Tómendegi gáplerden tańlaqlardı tabıń, olardıń tańlaqtıń 
mánisi boyınsha qaysı túrine kiretuǵınlıǵın aytıń. 
1. Ah, qanday jaqsı elim (I. Y.). 2. Shúw! – dep qolındaǵı tayaǵı menen, arbaǵa 
jegilgen shıbıǵı menen tanasın bir urdı. 3. Qudayım-ay, mınaw bir ájeptáwir 
dawıs ǵoy (K. S.). 4. – Astapıralla!... Óziń ápiw ete kór, allatala!... (Ó. X.) 5. Raxmet, 
Abdiraman, xalıqtıń balası (I. Y.). 6. Yasha, kim ekenin men endi bildim (I. Y.). 7. Pish-ay, 
– dep ırǵıp túrgeldi bay (T.Q.). 8. – Assalawma áleykum, aǵa! Aman-esen barmısań 
ǵarrı! (I. Y.) 9. Qaraǵım, sen at qoya ǵoy, – dedi Ulbosın (N. D.). 10. Ya toba, ne degen 
danalıq bar bunda (I. Y.). 11. «Jit», –degen dawısınıń da erksiz shıqqanın bilmey 
qaldı (X. A.). 12. Hál-hál! – dep qáhárlenip baqırdı ol iytke (Sh. S.). 13. – Ata, harma! 
– dep Sadullanıń betine qaradım. 14. – Bar bolıń, – dep qısqa ǵana juwap berdi (N. D.). 
15. Tawıqlar menen shójelerdi kórgen Turdıgúl: «Tót, ha tót», – dep quwdı (J.A.).
16. Ura-ura! Jasasın biziń Watan! (N. D.) 17. Kempir, háwkim-háwkim dep sıyır 
sawdı. 
!
Adamlardıń dıqqatın awdarıw, qaratıw, janlı janıwarlardı aydaw, 
shaqırıw, toqtatıwǵa baylanıslı qollanılatuǵın tańlaqlarǵa buyrıq tańlaq 
delinedi. Adamlarǵa qatnaslı buyrıq tańlaqlar: 
ha, ha-a, hey, qaraǵım, 
shıraǵım, posh, tss, allo, allo-allo
hám t.b. Bul qollanılıw mánisi jaǵınan 
qaratpa, buyrıq mánilerin bildiredi.
Úy haywanlarına qatnaslı buyrıq tańlaqlar: 
háwkim-háwkim, máh-
máh, qurray-qurray, shúw-shúw, sháwip-sháwip, pish, pish-pish, jit, 
kúshke-kúshke, tót, tóte-tóte, sherim-sherim, jarıqlıq, janıwar-ay
hám t.b. Bul tańlaqlar aydaw, shaqırıw, toqtatıw, marapat beriw, ayaw, 
ǵarǵaw mánilerin bildiredi.
Turmıs-saltqa baylanıslı sálemlesiw, xoshlasıw, qutlıqlaw, 
xoshemetlew, alǵıs aytıw hám t.b. mánilerde qollanılatuǵın tańlaqlarǵa