Ulıwma orta bilim beriw mektepleriniń 7-klası ushın sabaqlıq

Tapsırma 1.4. 
Sorawlarǵa juwap 
beriń. 
1.
 
Trolleybus elektromobiller-
diń bir túrine kire me? 
2. Eń birinshi elektromobil qay-
sı mámlekette oylap tabılǵan eken? 
?
?

---

122
Tapsırma 1.6.
1. Elektromobildiń oylap tabılıwınıń tiykarǵı sebebi nede dep oylaysız?
2. Eń kóp aralıqtı basıp óte alatuǵın elektromobiller qaysı mámleket-
lerde oylap tabılǵan? 
!
!
Tańlanıw, ókiniw, quwanıw, buyırıw, aydaw-shaqırıw hám t.b. 
sıyaqlı tuyǵı-sezimlerdi bildiretuǵın sóz shaqabına 
tańlaq 
dep ataladı. 
Tańlaqlar jazıwda, kóbinese útir arqalı bólinip jazıladı.
Tańlaqlar qurılısı boyınsha tómendegishe bolıp jasaladı:
1. Haqıyqıy tańlaq mánisindegi bir, eki yamasa onnan da kóbirek 
seslerden quraladı. Mısalı: 
a, o, ah, ax, oy, oho, pa, pay, pah, haw, wax, 
yasha, uwh, tfiw, jit, pısh, shúw, ıx, tur, tót, o-o, oy-oy, haw-haw, pah-
pah, shúw-shúw, háyt-háyt, tóte-tóte
hám t.b. 
2. Basqa sóz shaqaplarınan tańlaq mánisine ótiwi arqalı jasaladı: 
1) tańlaq hám atawısh sózlerdiń qosılısıwınan: 
yapırmay bala, 
yapırmay janım, alla bárekella, qúdiretli qudayım-ay, yapırmay 
qudayım-ay, pay tamasha-áy, way qudayım-áy 
hám t.b; 
2) atawısh hám feyil sózdiń dizbegindegi turaqlı dizbek qálpinde 
keledi: 
jolıń bolsın, alla bilsin, ádira qalsın, táńir jarılqasın, alla 
rehimi jawsın, quday saqlasın
hám t.b 
Enciklopediyalıq sózliklerdiń ózine tán ózgesheligi olardıń 
maǵlıwmat beriwshilik mazmunında bolıp esaplanadı. Bul sózlik ózinde 
átirapımızdaǵı dúnya hádiyseleri hám obyektleri haqqında kerekli 
maǵlıwmatlardı sáwlelendiredi. 
!
!
!