Ulug` xalq qudrati jo`sh urgan zamon ’’ shiori ostida tarbiyaviy soat taqdimoti

Ўзбекистон Республикаси
Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги
Андижон давлат университети
OЛИЙ ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА УМУМИЙ ФИЗИКА КУРСИНИ ЎҚИТИШНИ ИЗЧИЛЛИК ТАМОЙИЛИ АСOСИДА ТАКОМИЛЛАШТИРИШ
13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (физика)
Педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) илмий даражасини олиш учун ёзилган
ДИССЕРТАЦИЯ ИШИ
Диссертант: Қўчқарова Муқаддас Ойбековна
Илмий раҳбар: п.ф.д., профессор Джораев Махматрасулжон
Андижон - 2022
ТАДҚИҚОТ ИШИНИНГ ДОЛЗАРБЛИГИ
Узлуксиз таълим тизимида билим, кўникма ва малакаларни эгаллаш билан бир қаторда табиий ва аниқ фанларни изчил, босқичма-босқич ўрганиш, ўқувчилар дунёқарашининг шаклланиши ва ривожланиши, замонавий ишлаб чиқариш технологияларининг илмий асосларини эгаллашларида, уларда танқидий фикрлаш қобилиятларининг ўсишида изчиллик принципи мухим пойдевор бўлиб хизмат қилади.
Ҳозирги кунда таълим жараёнида зарур билимларни ўқувчиларнинг ўзлари излаб топишга, мустақил ўрганишга, хулоса чиқаришга йўналтирадиган педагогик ва янги ўқитиш техник воситаларидан фойдаланишга эътибор кучайиб бормоқда. Барча ўқув материалларни ўқитувчи тушунтиришига боғлиқ бўлган анъанавий дарслар ўрнига ўқувчиларнинг фаоллигини оширишга, мустақил фикрлашга, мустақил ишлашга йўналтирадиган методлар ва ўқитиш воситаларидан фойдаланиш мухим аҳамият касб этмоқда.
Узлуксиз таълим тизимида физика фанини ўқитишда ўқувчиларда эхтимолий статистик ғоя ва тушунчаларни шакллантиришга етарли эътибор берилмайди. Аммо статистик методсиз, моддий объектларнинг тузилишини атом-молекуляр даражада чуқур баён қилиш мумкин эмас. Шунинг учун биз илмий изланишларимиз мавзусини «Олий таълим тизимида умумий физика курсини ўқитишни изчилликлик принципи асосида такомиллаштириш “ деб танладик.
Олий таълим муассасаларида умумий физика курсига тегишли билимларни ўқитишнинг педагогик, методик ҳамда дидактик жиҳатлари методист олимлар С.Каменецский, В.Разумовский, А.Мороз, Н.Молотков, В.Бидерман, O.Аҳмаджoнoв, Э.Назирoв ва бошқаларнинг илмий тадқиқот ишларида етарлича ёритиб берилган.
Мамлакатамизда таълим жараёнида физика таълимини ташкил этиш, умумий физика курсини ўқитишда талабаларнинг назарий билими, амалий кўникма ва малакаларини шакллантириш ҳамда ўқув-услубий таъминотини яратиш масалалари Б.Мирзахмедов, М.Джораев, Ю.Махмудов, А.Тешабoев, К.Турсунметов, П.Хабибуллаев, С.Зайнoбиддинoв, Р.Бекжонов, А.Бoйдедаев, М.Қурбоновлар томонидан етарлича тадқиқ этилган.
МДҲда А.Усова, Г.Зисман, А.Матвеев, К.Путилов, С.Стрелков, Д.Сивуxин, С.Фриш, И.Савелев, Т.Трофимова, А.К.Кикоин, И.К.Кикоин С.Xайкин, Р.Бишоп, В.Солодихина, Л.Выготский, П.Гальперин, В.Давыдов, В.Иверенoва, А.Кoртнев, А.Матвеев, К.Магнус, Я.Пановко, хорижий давлатларда R.Fitzpatrick, K.Ingard, D.Jones, I.Bloch ва A.French каби олимлар томонидан олий таълим муассасалари талабалари учун психология, педагогика, физика ўқитишда инновацион таълим технологияларидан фойдаланишга доир қатор тадқиқот ишлари олиб борилган.