Углеводлар

NSI
bilan qayta ishlanishi 
faqatgina bitta 
-OCH
3
guruhini ajralishiga olib keladi va tetra-O-metil-D-glyukoza 
hosil bo’ladi. 
Bunday sharoitlarda faqatgina yuqori reaktsion qobiliyatli atsetil bog’i 
saqlovchi birikmalargina gidrolizlanadi: qolgan efir bog’lari orqali bog’langan -
OSN
3
guruhlari saqlanib qoladi. Bunday xususiyat barcha monosaxaridlar uchun 
xos. 
Xalqa o’lchamlarini aniqlash.
Xalqa hosil bo’lishida 
1-C
va 
5-C 
atomlari 
kislorod atomi orqali bog’lanadi va bu bilan xalqaning olti a’zoli bo’lishi 
ta’minlanadi. Lekin boshqa o’lchamdagi xalqalar, masalan 
1-C
va 
4-C
atomlari 
hisobiga hosil bo’luvchi besh a’zoli xalqalar ham mavjud bo’lishi mumkin. O’z-
o’zidan olti a’zoli xalqa ekanligini isbotlovchi qanday asoslar bor degan savol 
paydo bo’lishi tabiiy. 
Metil-
β-D-glyukozid dimetilsulfat va o’yuvchi natriy bilan qayta ishlangan, 
reaktsiya mahsuloti, suyultirilgan 
HCl
bilan gidrolizga uchratilganda tetra-O-metil-
D-glyukozid hosil bo’lishini ko’rib o’tdik. Bu birikma siklik yarimatsetal bo’lib, 
eritmada oz miqdor bo’lsada atsiklik shakli bilan muvozanatda bo’ladi. 
Bu atsiklik tetra-O-metil-D-glyukozada aldegid va to’rtta 
OCH
3
-
guruhi 
saqlanadi. Bundan tashqari erkin metillanmagan 
5-S
atomi bilan atsetil bog’ hosil 
bo’lishida ishtirok etuvchi 
ON-
guruhi ham mavjud va bu xalqaning o’lchamlari 
erkin 
ON-
guruhi saqlovchi uglerod atomi bilan bog’liq ekanligini isbotlaydi. 
Maxsus sharoitlarda tetra-O-metil-D-glyukozani azot kislotasi bilan 
oksidlanishi, oksidlanish