Uglevodlar. Monosaxarid va disaxaridlar Reja

Sellobioza.Uning tuzilishi maltozaga o’xshash bo’lib, faqat farqi shundaki, maltozada birinchi qoldiq α-D-glukozaqoldig’I bo’lsa, sellobiozada esa β-D-glukoza qoldig’idir. Bunday β-anomerga ega disaxaridlar ferment emulsiya ta’sirida monosaxaridlarga parchalanadi:

• Sellobioza.Uning tuzilishi maltozaga o’xshash bo’lib, faqat farqi shundaki, maltozada birinchi qoldiq α-D-glukozaqoldig’I bo’lsa, sellobiozada esa β-D-glukoza qoldig’idir. Bunday β-anomerga ega disaxaridlar ferment emulsiya ta’sirida monosaxaridlarga parchalanadi:

Uglevodlarning tirik organizmdagi ahamiyati

• Uglevodlarning tirik organizmdagi ahamiyati
• Uglevodlar tirik organizmlar hayotida muhim ahamiyatga ega birikmalardir. Tabiatda uglevodlar yashil o’simliklarda korbonat angidrid gazi va suv, quyosh nuri energiyasi (fotosintez) orqali sintezlanadi. Quyosh nurlari ta’sirida fotosintez jarayoni reaksiyasi quyidagicha:

Ozuqa moddalarda to’plangan kimyoviy energiya organic birikmalar molekulasidagi atomlarni bog’lovchi har xil kovalent bog’larda mujassamlashgan bo’ladi. Bir molekula ya’ni, 180 g glukozaning C, H, O atomlari orasidagi bog’larda to’plangan potensial energiya miqdori 2800 kJ ga teng. Fermentlar yordamida parchalanadigan glukozadagi energiya bosqichma-bosqich ajraladi:

• Ozuqa moddalarda to’plangan kimyoviy energiya organic birikmalar molekulasidagi atomlarni bog’lovchi har xil kovalent bog’larda mujassamlashgan bo’ladi. Bir molekula ya’ni, 180 g glukozaning C, H, O atomlari orasidagi bog’larda to’plangan potensial energiya miqdori 2800 kJ ga teng. Fermentlar yordamida parchalanadigan glukozadagi energiya bosqichma-bosqich ajraladi:
• Ozuqa moddalardan ajralgan quvvatning bir qismi issiqlik energiyasi sifatida tarqalib ketadi. Boshqa qismi esa adenozintrifosfat kislota (ATF) ning energiyaga boy fosfat bog’larida to’planadi.
• ATF molekulasi azot asoslaridan adenine, riboza shakari va uchta fosfat kislota qoldig’idan tashkil topgan. Agar bu murakkab birikma tarkibida faqat bitta fosfat kislota bo’lsa adenozinmonofosfat (AMF), ikkita fosfat kislota bo’lganda esa adenozindifosfat (ADF) hosil bo’ladi. Uchta fosfat kislota tutuvchi (ATF) molekulasi eng ko’p energiyaga egadir:

ETIBORINGIZ UCHUN RAXMAT