Учебное пособие подготовлено на основе типовой программы дисциплины «Гидрология рек»



Download 6,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet62/214
Sana18.02.2022
Hajmi6,22 Mb.
#455054
TuriУчебное пособие
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   214
Bog'liq
pdf (1)

VII BOB. Daryo vodiysi va o‘zani 
 
Daryo vodiysi, uning elementlari, daryo o‘zani haqidagi ma’lumotlar 
geomorfologiya kursida batafsil yoritilgan. Shu holatni hisobga olib, 
quyida ushbu mavzuga tegishli bo‘lgan asosiy fikrlarni qisqacha bayon 
etish bilan chegaralanamiz 
 
7.1. Daryo vodiysi va uning elementlari 
Daryo vodiysi suv oqimining yer sirtida bajargan ishi natijasida 
vujudga kelib, daryoning boshlanishidan quyi qismi tomon ketgan yassi 
yonbag‘irlari va nishabligi bilan xarakterlanadi. Ma’lumki, ikki daryo 
vodiysi o‘zaro kesishmaydi, lekin ular birgalikda umumiy vodiyni tashkil 
qilishi mumkin. Har qanday daryo vodiysida quyidagi elementlar mavjud 
bo‘ladi (7.1­rasm): 
 
- daryo o‘zani 
- vodiyning oqar suv egallagan qismi;
 
 
- qayir 
- daryoda toshqin yoki to‘linsuv kuzatilganda vodiyning suv 
bosadigan qismi; 
 
- vodiy tubi 
- daryo o‘zani va qayir birgalikda vodiy tubi deb ataladi; 
 
- talveg - 
daryo uzunligi bo‘yicha o‘zandagi eng chuqur nuqtalarni 
tutashtiradigan egri chiziq; 
- terrasalar - 
yonbag‘irlardagi gorizontal yoki biroz qiyalikka ega 
bo‘lgan maydonchalar; 
- yonbag‘irlar 
- vodiy tubini ikki yondan chegaralab turuvchi va 
daryoga qarab qiya joylashgan maydonlar; 
- vodiy qoshi 
- vodiy uzunligi bo‘yicha yonbag‘irlarning eng yuqori 
nuqtalarini tutashtiruvchi chiziq. 
Daryo vodiysining tuzilishi, shakli va o‘lchamlari daryoning suv 
rejimiga katta ta’sir ko‘rsatadi. Masalan, yonbag‘irlar qiyaligining katta 
yoki kichikligi daryoning loyqaligiga ta’sir qilsa, o‘zanning egri­bugriligi 
unda oqayotgan suvning tezligiga ta’sir ko‘rsatadi. 

Download 6,22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   214




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish