Учебно-методический комплекс по "Энтомологии" подгатовлен на основе современной педтехнологии. Настоящий комплекс подготовлен на основании действующей

 B-
chayonpashshachaning bosh va og’iz qismlarining tuzilishi:
1-peshonasi; 2-asosiy bo’g’imi; 3-
uning ustunchasi; 4-jag’ paypaslagichi; 5-iyagi, iyak osti bo’g’imi bilan qo’shilgan; 6-perementumi; 
7-lab paypaslagichi; 8-chaspagi; 9-yuqori jag’i; 10-yuqorigi labi.

---

251 
Oldingi ko‘kragi erkin o‘rnashgan, qorinchasida qisqa juft serkilari bor. 
Lichinkalari silindrik, uch juft ko‘krak oyoqli, ba’zilarida qorin oyoqlari bor, 
ba’zilarida yo‘q.
Ularning oziqlanishi kam o‘rganilgan. Butazorlarda aa daraxtzorlarda 
yashaydi. Yetuk chayonpashshalar chirindilar, hasharotlar murdalari, ba’zi birlari esa 
gul nektarlari bilan oziqlanadi. Tuxumlarini tuproqqa qo‘yadi. Lichinkalarida 3 juft 
ko‘krak va ko‘pincha 8 juft qorin oyoqlari bo‘ladi. Ular ham organik qoldiqlar bilan 
oziqlanadi, tuproqda erkin g‘umbakka aylanadi.
Chayonpashshalar turkumiga 500
 
ga yaqin tur va 9 ta oila kiradi. 
O‘zbekistonda 3 ta oila vakillari uchraydi. MDH da keng tarqalgan vakili oddiy 
chayonpashsha 
(Panorpa communis)
hisoblanadi.
Muhоkаmа uchun sаvоllаr:
1. Yelpig‘ch qanotlilar va bo‘taloqlar turkumlariga kiruvchi hasharotlarning 
o‘ziga xos tuzilish belgilari, yashash tarzi va ularning ahamiyati haqida ma’lumot 
bering.
2.
 
Katta qanotlilar, buloqchilar va chayonpashshalar turkumlari vakillarining 
tuzilishi, tarqalishi hamda hayoti haqida fikr bildiring.
Mаvzu bo‘yichа yеchimini kutаyоtgаn ilmiy muаmmоlаr:
1. Respublikamizda keng tarqalgan, odam, mahsuldor hayvonlar va madaniy 
o‘simliklarga zarar keltiruvchi to‘liq metamorfozli hasharotlarning bioekologik 
xususiyatlarini o‘rganish va ularga uyg‘unlashtirilgan qarshi kurash choralarini ishlab 
chiqishni jadallashtirish.
2. Respublikamizda tabiatda, qishloq xo‘jaligida va inson faoliyatida foydali 
bo‘lgan to‘liq metamorfozli hasharotlarning tur tarkibi, sistematikasi, mintaqalar 
bo‘yicha tarqalishi va ularning bioekologik xususiyatlarini to‘laqonli o‘rganish.