Tuzuvchilar: ttymi t f. n., dotsent R. S. Razikov ttymi t f. d professor S. S. Sulaymanov ttymi assistant H. M. Komilov Taqrizchilar: t f. n., dotsent

O`t o`chirgichlar	S(30*10)tsexlar.	Lab.(25*15)
Magaz.(18*45)
1	Uglekislotali

LABORATORIYA ISHI №8
ELEKTR USKUNALARNI YERGA ULASH VA XISOB-KITOB QILISH.

Elektr qurilmalari erga ulash sistemalarining ish xolatini tekshirishda elektrodlar va o’tkazgichlarning xolati ko’zdan kechirilib, qarshiligi o’lchanadi. Tashqi tekshirish xar olti oyda bir marta, yuqori va o’ta xavfli elektr uskunalarida esa xar uch oyda bir marta o’tkazilishi zarur. Elektrodlar va o’tkazgichlarning qarshiligi esa xar yili kamida bir marta o’lchanishi kerak. Yerga ulash qurilmalarining qarshiligini o’lchashda ampermetr va voltmetrlardan yoki m-416, m-1103 markali megommetrlardan foydalanish mumkin.

8.1.-Rasm.Ampermetrning umumiy ko’rinishi
Elektr qurilmalarini nollashtirishda ushbu qurilmaning elektr toki ta`sirida bo’lmagan metall qismi nol faza bilan birlashtiriladi. Bundan tashqari elektr xavfsizligini oshirish maqsadida ximoya ajratgichlaridan xam keng foydalaniladi. Ximoya ajratkichlar elektr toki urish xavfi sodir bo’lganda elektr zanjirini avtomatik ravish uzish uchun xizmat qiladi. Ximoya – ajratgichlarining ishga tushish vaqti 0,2 sekunddan oshmasligi zarur.
Vazifa: 6/0,4 kV transformatorli podstansiyani yerga ulashni xisob kitob kilish, Elektr tarmoqga neytral izolyasiya bilan ulangan. Bunda qabul kilish kerak kontur birikmagan xolda erga ulanishda vertikal elektrodlar - b_v = 12 mm; v = 40 m, gorizontal elektrod - S_g = 51 mm²; d_g = 10 mm.