Turli hil komponentli sistemalarning yuqori bosim va haroratdagi holat diagrammalarini talqini. Reja Kirish Asosiy qism I bob

II. BOB. Uch komponentli tizimlar
Uch komponentli tizimlar uchun Gibbs faza qoidalari ( K _H = 3), agar tizimga ikkita o'zgaruvchan omil (bosim va harorat) ta'sir qilsa, tenglama bilan ifodalanadi:

Bu shuni anglatadiki, maksimal beshta muvozanat fazasi faqat barcha komponentlarning ma'lum bir tarkibida va ma'lum bir harorat va bosimda mavjud bo'lishi mumkin (bu holda tizim variantsiz bo'ladi). ). Parametrlardan birining (harorat, bosim yoki kompozitsion) engil o'zgarishi bilan (hech bo'lmaganda) fazalardan biri yo'qoladi. Shunda tizim to'rt fazaga ega bo'ladi va erkinlik darajalari soni bitta ( ) ga teng bo'ladi.
Bunday tizimlarda erkinlik darajasining maksimal soni to'rtta ( , ), ya'ni. mustaqil parametrlar bosim, harorat, mol fraktsiyalarida ifodalangan ikkita komponentning konsentratsiyasi bo'lishi mumkin. Bunday holda, to'liq diagramma, unda to'rtta o'zgaruvchi ( P , T , X ₁ , X ₂ ) to'rt o'lchovli bo'lishi kerak.
Agar doimiy bosimda ( P - const ) kondensatsiyalangan uch komponentli tizimlarni (suyuq yoki qattiq) ko'rib chiqsak, unda bunday tizimning diagrammasi uch o'lchovli prizma sifatida ifodalanadi, uning asosi teng qirrali uchburchakdir va harorat balandligi bo'ylab chizilgan.
Qachon P - const

. ( 6)
Uch komponentli tizimda muvozanatni o'rganish doimiy bosim va haroratda ( R , T - const ) yanada soddalashtirilgan.
Keyin
. (7 )
(6) va (7) tenglamalar bilan hisoblangan erkinlik darajasi (yoki sistemaning variantlari) shartli (C_usl), sistema esa shartli invariant ( C_usl), shartli monovariant ( C_usl =1) va hokazo deb ataladi.
Agar bunday tizimlardagi muvozanatni P , T - const da ko'rib chiqsak , u holda diagrammani kompozitsiyaning teng qirrali uchburchagi sifatida ko'rsatish mumkin. Bunday uchburchakda uning yon tomonlarida joylashgan nuqtalar kasrlarda (molyar yoki massa) ifodalangan mos keladigan ikkilik tizimlarning kompozitsiyalariga mos keladi.
Bunday sxemalar bo'yicha tizim tarkibini hisoblash qulayligi uchun uchburchakning tomonlari 100 (yoki 10) qismga bo'linadi va bo'linish nuqtalari orqali tegishli tomonlarga parallel to'g'ri chiziqlar o'tkaziladi.
Tizimning tarkibi (komponentlar tarkibi o'rtasidagi nisbat) ikkita usul bilan aniqlanishi mumkin: Gibbs usuli va Roseboom usuli. Ikkala usul ham bir xil natijalarga olib keladi.
2.1.Gibbs usuli
Gibbs usuli bo'yicha komponentlar o'rtasidagi nisbat teng tomonli uchburchakning xossasi asosida aniqlanadi.

Teng yonli uchburchak ichidagi istalgan nuqtadan uning tomonlariga tushirilgan perpendikulyar uzunliklarining yig'indisi uning balandligiga teng bo'lib, u 1 yoki 100% deb qabul qilinadi .

10-rasm. Uch komponentli sistemaning tarkibini aniqlash
Gibbs usuli bilan
B komponentining tarkibi DN perpendikulyar uzunligi bilan aniqlanadi :
87 - 100%
30 - x %

D nuqtasida 34,5 % B komponent mavjud.
3. C komponentining tarkibi perpendikulyar DF uzunligi bilan aniqlanadi :
87 - 100%
20 - x %

D nuqtasida 23% C komponent mavjud.