Türkmenistanyň bilim ministrligi türkmenistanyň milli bilim instituty

Seýitnazar Seýdi. Goşgular – 3 sagat. 
Seýdiniň ömri we döredijiligi. Seýitnazar Seýdi – serkerde şahyr. 
Watançylyk, harby-gahrymançylyk temasy. «Dönmenem, begler!», «Geliň, 
ýigitler!», «Görülsin indi!», «Baraýlyň!», «Ärsarynyň ýigitleri», «Goçaklar», «Çykyp 
gideýliň!», «Lebap, hoş indi!». Bu goşgularda ýanyp duran ýakymly watançylyk 
hyjuwy, raýatlyk äheňi. Watany söýmek, ony jan-dilden goramak, batyrlyk, 
edermenlik, mertlik.
Yşk-söýgi temasy. «Gördüm owadan», «Gel, Arzygül, görüşeli!», «Şemşat», 
«Soltan Hatyja», «Ablaksaýat», «Mekru-alyna». «Gümany». 
Seýdiniň öwrenilişi. Seýdiniň edebiýat taryhyndaky orny.
Gurbandurdy Zelili. Goşgular – 3 sagat. 
Zeliliniň ömri, döredijiligi, Zelili – watançy şahyr.
Watançylyk temasy. «Watanym, seni!», «Jandan doýan ýaly boldum», «Gürgene 
gideli!», «Aldady meni». Goşgularda watana, ýurda, ile söýgi. Olarda şahyranalyk, 
çeperçilik.
Mertlik, batyrlyk, ahlak temasy. «Ýaraşmaz», «Diýmek biläni», «Özge dem 
bolmaz», «Bigäne ýagşy», «Başda bellidir». Goşgularda ynsanperwerlik, öwredijilik, 
şahyranalyk. 

---

45 
Durmuş temasy. «Elli ýaşyň içinde», «Käre döndi», «Ýagşydyr», «Gidersen!». 
Goşgularda durmuş nogsanlyklarynyň, betnebislik, husytlyk ýaly ýaramaz 
häsiýetleriň dogruçyl, çeper beýany.
Yşk-söýgi temasy. «Leýli gerekdir», «Ýanan ýok», «Dilberim seni», «Ýardan 
aýryldym», «Ýar, senden!», «Islemen seni», «Janymyň jananasy», «Köz biläni», 
«Haraýym döndi», «Seýle gideli!». Goşgularda çuňňur duýguçyllyk hem çeperçilik, 
belent hem elýetmez ussatlyk bilen beýan edilişi.
Zeliliniň döredijiliginiň öwrenilişi. Zelili – Magtymguly Pyragynyň watançylyk, 
ynsanperwerlik pikirlerini dowan etdiriji. Zeliliniň edebiýat meýdanyndaky orny.
Mollanepes. Goşgular. «Zöhre - Tahyr» dessany – 8 sagat. 
Mollanepesiň ömri we döredijiligi. Mollanepes – yşk mülküniň şasy.
Söýgi, ahlak temasyndaky goşgular: «Bäri gel!», «Haýrana galar», «Pyrakyňdan», 
«Nazar kylsa dişleriňe», «Söwdügim», «Gitdim», «Owadan gelin», «Istäp ki gözel 
ýary», «Gülden uýalar», «Haýrana galar», «Rehm etmezmiň halyma?», «Ýadyma 
düşdi». Goşgularda ynsan gözelliginiň belent waspy, çuňňur duýguçyllyk, 
suratkeşlik.
«Zöhre – Tahyr» dessany. Dessanyň mazmuny, onuň köp görnüşliligi. Dessanda 
päk söýgi. Adalatsyzlyga närazylyk we garşylyk.
Dessanyň gahrymanlar ulgamy. Tahyryň obrazy. Onuň hasratly ykbaly. Tahyr 
hem Garyp. Zöhre – söýgüsine wepaly gyz. Onuň maksada okgunlylyk, ugur 
tapyjylyk, ynsanperwerlik häsiýetleri. Zöhre. Şasenem, Leýli.
Mahym, Adylşa we Mollanepes. Bularda adamkärçilik.
Babahan we Garabatyr (Garaçomak). Bularyň rehimsizlik, ahlaksyzlyk ýaly 
häsiýetleri. Babahan hem Şaapbas. 
Moýsepit we Kamarylzaman. Bularda zuluma, süteme garşy pikirler. 
Dessanyň gurluşy, dili we çeperçiligi, ähmiýeti. Dessançylyk däbi we Mollanepes 
tarapyndan girizilen täzeçillik.
Mollanepesiň öwrenilişi. Onuň edebiýat meýdanyndaky orny.