Turk tili leksikologiyasi

Adabiyotlar:

1. Aksan, Doğan, Anlambilim, Engin Yayınevi, –Ankara, 1999.

2. Ergin, M. Üniversiteler için Türk Dili, Bayrak B-evi, –İstanbul, 2000.

3. Nurmatova M., Rixsiyeva G., O‘zbek tili, 4-nashr, –T., 2010.

4. Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, 9. Baskı, 1, 2. c, –Ankara, 1998

Qo‘llanilgan adabiyotlar nusxasi (diskda ilova qilinadi)
54

---

Seminar IX

LEKSIKOGRAFIYA

Leksikografiya – lug‘atlar haqidagi soha

Mavzu yuzasidan savollar:

1. Turk tilidagi lug‘atlarning qanday turlarini bilasiz?

2. Ko‘zlangan maqsadi jihatidan lug‘atlar necha xil bo‘ladi?

3. Turk tilidagi muayyan soha atamalari lug‘atlaridan qaysilarini bilasiz?

4. Turk lug‘atchiligining taraqqiyoti to‘g‘risida so‘zlab bering?

Adabiyotlar:

1. Aksan Doğan, Anlambilim, Engin Yayınevi. –Ankara, 1999.

2. Mahmud Koshg‘ariy, «Devoni lug‘atit turk».

3. Alisher Navoiy, «Muhokamat ul-lug‘atayn».

4. Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, 9. Baskı, 1, 2. c.–Ankara, 1998.

Taqdimot I (diskda ilova qilinadi)

Mavzu bo‘yicha tarqatma materiallar (diskda ilova qilinadi)

Mavzu bo‘yicha mustaqil ta’lim uchun materiallar (diskda ilova qilinadi)

TMIlarni bajarish va vazifalarni topshirish jadvali
«Asosiy o‘rganilayotgan til leksikologiyasi (turk tili)” bo‘yicha talabaning
mustaqil ta’limi shu fanni o‘rganish jarayonining tarkibiy qismi bo‘lib, uslubiy va
axborot resurslari bilan to‘la ta’minlangan.
Talabalar auditoriya mashg‘ulotlarida professor-o‘qituvchilarning ma’ruzasini
tinglaydilar, tarjima qiladilar, mashq va topshiriqlarni bajaradilar. Auditoriyadan
tashqarida talaba darslarga tayyorlanadi, adabiyotlarni konspekt qiladi, uy vazifani
bajaradi. Bundan tashqari ayrim mavzularni kengroq o‘rganish maqsadida
qo‘shimcha adabiyotlarni o‘qib referatlar tayyorlaydi hamda mavzu bo‘yicha
testlar yechadi. Mustaqil ta’lim natijalari reyting tizimi asosida baholanadi.
Uyga vazifalarni bajarish, qo‘shimcha darslik va adabiyotlardan yangi bilimlarni
mustaqil o‘rganish, kerakli ma’lumotlarni izlash va ularni topish yo‘llarini
aniqlash, internet tarmoqlaridan foydalanib ma’lumotlar to‘plash va ilmiy
izlanishlar olib borish, ilmiy to‘garak doirasida yoki mustaqil ravishda ilmiy
manbalardan foydalanib ilmiy maqola va ma’ruzalar tayyorlash kabilar
talabalarning darsda olgan bilimlarini chuqurlashtiradi, ularning mustaqil fikrlash
55

---

va ijodiy qobiliyatini rivojlantiradi. Shuning uchun ham mustaqil ta’limsiz o‘quv

faoliyati samarali bo‘lishi mumkin emas.
Mustaqil ta’lim turlari:
Talaba mustaqil ishni tayyorlashda muayyan fanning xususiyatlarini hisobga
olgan holda quyidagi shakllardan foydalanishi mumkin:

Darsliklar va o‘quv qo‘llarmalarning mavzu va boblarini o‘rganib chiqish;

tarqatma material asosida alohida ma’ruza mavzularini o‘zlashtirish;


Maxsus adabiyot asosida mavzular ustida ishlash; 


O‘quv-ilmiy-tadqiqot faolitya bilan bog‘liq mavzularni chuqur o‘rganish;


Ta’lim olishning faol va muammoli usullarni qo‘llangan o‘quv mashqlar; 


Taqdim etilayotgan mavzu bo‘yicha referat, esse, maqolalar tayyorlash;


Mavzu bo‘yicha slayd-prezentatsiyani tayyorlash;


Ilmiy ma’ruza tayyorlash va taqdimoti;

Mustaqil ta’lim tushunchasi quyidagi maqsadlarni nazarda tutadi: unga ko‘ra
talabalarning yil bo‘yi olgan nazariy va amaliy bilimlarini mustahkamlagan holda
ularni mustaqil ish olib borishga yo‘naltiradi. Mustaqil ta’lim orqali tilda muayyan
qonun-qoidalar asosida ish ko‘riladi.