Turizmda axborot texnologiyalari

• Oddiy yozish vositalari 
(qalam, avtoruchka, sharikli ruchka 
va boshqalar);
• Yozuvchi mashinalar. 
Ushbu mashinalar quyidagicha 
tasniflanishi mumkin: ishlash prinsiplari bo‘yicha - mexanik, 
elektrik va elektron mashinalar; shrift tashuvchilarini shakli bo‘- 
yicha - dastakli, shar ko‘rinishidagi, diskli; vazifasi bo‘yieha -
yo'lli, kanselyariyali, maxsus; karetkani shakli bo‘yicha - olina- 
digan karetkali va olinmaydigan karetkali, tor va enli.
Reprografiya va tezkor poligrafiya vositalari 
- bu 
hujjatlardan nusxa olishga mo‘ljallangan texnik vositalaridir. 
Nusxalash jarayonida original hujjat, nusxa va vositachi uskuna 
qo‘llaniladi. Ularga quyidagilar kiradi:
• Fotonusxalash vositalari. 
Oddiy fotografiya uslubi bo‘lib, 
ofis faoliyatida bevosita qo‘llash ancha qiyinchilik tug‘diradi.
•
Diazonusxalash vositalari. 
Ushbu uslub hujjatlami 
mikrofilmlarini yaratishda kutubxonalarda keng qo‘llanib kelingan.
•
Elektrofotografiyalash nusxalash vositalari. 
Hozirgi 
kunda eng keng tarqalgan nusxalash uslubi bo‘lib, dunyoda ishlab 
chiqiladigan nusxalash vositalarini 70% ni tashkil etadi. U 
ko‘pincha kseroks nomi bilan ataladi, sababi ushbu texnologiyani 
birinchi bo‘lib Rank Xerox firmasi qo‘llagan. Ushbu uslubning 
quyidagi asosiy afzalliklari mavjud:
1) tezkorlik, unumdorli va yuqori sifatli;
2) masshtablanishi va nusxalash chog‘ida hujjatni tahrirlash;
3) bevosita qog‘ozdan yoki kitobdan nusxa olish imkoni;
4) nusxani oddiy qog‘ozga, kalkaga, plastik plyonkaga, 
aluminli kalkaga tushirish imkoni;
5) apparatni va qo‘shimcha uskunalarani arzonligi, xizmat 
ko‘rsatishni yengilligi.
Nusxalash jarayoni quyidagi bosqichlardan iborat:
1) hujjatni elektrostatik tasvirini yaratish;
2) zaryadlangan tasvirga tonemi sepilishi;
3) tonemi qog‘ozgako‘chirilishi;
73

---

4) tonemi qog‘ozdayopishtiriIishi.