Turizm va mehmonxona xo’jaligi” kafedrasi o’zbekiston iqtisodiyoti fani bo’yichA

Bevosita soliqlarning tarkibi (jamiga nisbatan foizda)

Ko‘rsatkichlar	2010	2015	2016
Bevosita soliqlar	100,0	100	100
Korxonalar foydasidan olinadigan soliq	18,2	13,4	12,3
Savdo va umumiy ovqatlanish korxonalarining yalpi daromadidan olinadigan soliq	11,0	13,7	15,4
Soliq solishning soddalashtirilgan tizimini qo‘llayotgan mikrofirmalar va kichik korxonalar uchun yagona soliq	10,3	13,5	14,6
Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i	45,0	43,2	42,0
Tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanuvchi yuridik va jismoniy shaxslar daromadlariga qat’iy belgilanadigan soliq	4,7	7,7	8,3
Ijtimoiy infrastruktura solig‘i	10,8	8,4	7,3

Mamlakatda tub islohotlarni amalga oshirish, iqtisodiyotni modernizatsiyalash, barqaror iqtisodiy o‘sishga yetarli shart-sharoitlarni yaratish O‘zbekiston Respublikasi soliq tizimi oldiga qo‘yilgan asosiy vazifalardir. Ushbu vazifalarni bajarish maqsadida keyingi yillarda mamlakat soliq tizimida faol o‘zgarishlar amalga oshirilmoqda. Xususan, iqtisodiyotdagi soliq yuki izchillik bilan kamayib bormoqda. Jumladan, 2000-yilda soliq yuki darajasi (soliq daromadlarining YIMga nisbati) 28,5 foizga teng bo‘lsa, 2016-yilda 20,6 foizni tashkil qildi.

O‘zbekiston Respublikasi Davlat budjetida jamlanayotgan soliq tushumlarining tarkibida sezilarli ijobiy tendensiyalar kuzatilmoqda.

Soliqqa tortilmaydigan minimal ish haqi imtiyozining 2002-yildan buyon bekor qilinishi soliqqa tortiladigan daromadlar bazasining sezilarli kengayishiga olib keldi va natijada keyingi yillarda daromad solig‘i stavkalarining pasayishiga qaramasdan daromad solig‘idan tushadigan mablag‘larning bevosita soliqlardagi ulushi nisbatan o‘sdi.