|
REJA 1.Reklama nima ? 2.Reklama turları haqıda Reklama nima ? Reklama (lot. reklamo — qichqirmoq) — tovarlarning sifati, ularni sotib olishdan koʻriladigan naf haqidagi axborot; bevosita yoki bilvosita foyda (daromad) olish maqsadida yuridik va jismoniy shaxslar yoki mahsulot toʻgʻrisida tarqatiladigan maxsus axborot. R. marketingnnng tarkibiy qismi hisoblanib, talab va isteʼmolchilar didining shakllanishiga taʼsir koʻrsatadi. R. korxona imijini yaratish (uzoq davrli taʼsir koʻrsatish), joriy sotish hajmini koʻpaytirish (qisqa davrli taʼsir koʻrsatish), haridorlarga nima sotib olishni va uni nima uchun sotib olish zarurligini hal qilishda yordamlashish va boshqa maqsadlarda olib boriladi. R.ning asosiy vazifasi — haridorni qiziqtirish, mijoz haridorlarni yoʻqotmaslik va ularni kengaytirishga qaratiladi. R.ning paydo boʻlish tarixi juda qadimiy, Yunoniston va Qadimgi Rimda ogʻzaki va yozma R., hatto tovar belgisi qoʻyib tamgʻalash yoʻli bilan tovarlar R. qilinganligi haqida maʼlumotlar bor. Hozirgi shakldagi R. ilk marta AQShda paydo boʻlgan. Bu yerda 19-asrning 2-yarmida birinchi R. agentliklari faoliyat koʻrsatgan va R. katta daromad keltira boshlagan. Dastlab yozma R. haridorlarni magazin va unda sotiladigan tovarlardan xabardor qilish vazifasini bajargan. B u ish taxtalavha yozish va vitrinalar tashkil etish orqali amalga oshirilgan. Keyinchalik R. potensial haridorga nashrlar orqali murojaat shakliga aylandi — afishalar, kitoblar, jurnallar, gazetalarda axborotreklama eʼlonlari paydo boʻldi. R. ishiga ommaviy axborot vositalari (matbuot, radio, televideniye, kino) jalb etildi. - R.ning paydo boʻlish tarixi juda qadimiy, Yunoniston va Qadimgi Rimda ogʻzaki va yozma R., hatto tovar belgisi qoʻyib tamgʻalash yoʻli bilan tovarlar R. qilinganligi haqida maʼlumotlar bor. Hozirgi shakldagi R. ilk marta AQShda paydo boʻlgan. Bu yerda 19-asrning 2-yarmida birinchi R. agentliklari faoliyat koʻrsatgan va R. katta daromad keltira boshlagan. Dastlab yozma R. haridorlarni magazin va unda sotiladigan tovarlardan xabardor qilish vazifasini bajargan. B u ish taxtalavha yozish va vitrinalar tashkil etish orqali amalga oshirilgan. Keyinchalik R. potensial haridorga nashrlar orqali murojaat shakliga aylandi — afishalar, kitoblar, jurnallar, gazetalarda axborotreklama eʼlonlari paydo boʻldi. R. ishiga ommaviy axborot vositalari (matbuot, radio, televideniye, kino) jalb etildi.
R. bir necha vazifani bajaradi: 1) tovarlar va xizmatlar isteʼmolchilarini xabardor qilish, maʼlumot berish vazifasi — R. eʼlonlarida tovar va xizmatlarning sifati, ishonchliligi, ularni qoʻllash sohalari, ishlab chiqaruvchilari va sotib olish yoʻllari haqida maʼlumot beriladi; 2) ishontiruvchi P. — mavjud tovarga isteʼmolchi va haridorlarlarning moyilligini oshirishga xizmat qiladi; 3)eslatuvchi R. — mavjud, ammo bir qadar unutilgan talabni, haridorlarning oʻzlari uchun maʼlum boʻlgan tovarlarga munosabatni kengaytirishda muhim oʻrinda turadi. - R. bir necha vazifani bajaradi: 1) tovarlar va xizmatlar isteʼmolchilarini xabardor qilish, maʼlumot berish vazifasi — R. eʼlonlarida tovar va xizmatlarning sifati, ishonchliligi, ularni qoʻllash sohalari, ishlab chiqaruvchilari va sotib olish yoʻllari haqida maʼlumot beriladi; 2) ishontiruvchi P. — mavjud tovarga isteʼmolchi va haridorlarlarning moyilligini oshirishga xizmat qiladi; 3)eslatuvchi R. — mavjud, ammo bir qadar unutilgan talabni, haridorlarning oʻzlari uchun maʼlum boʻlgan tovarlarga munosabatni kengaytirishda muhim oʻrinda turadi.
- Bunday R. davriy yangilanib turadigan va mavsumiy tovarlar uchun qoʻllaniladi.
Reklama turlari haqida - Reklama va uning turlari Reklama odatda juda qimmat turadi. Shuning uchun ham firma uning asosiy vazifasi nimadan iborat ekanligini unutmagan holda qilinajak reklama haqidagi o‘zining chuqur o‘ylangan marketing yechimini qabul qilishi kerak. Mablag‘ haqida masala ravshanlashib borganda, reklama bo‘yicha shug‘ullanuvchilarga qanchalik katta mas’uliyat tushishini ko‘ramiz, ya’ni reklama bo‘yicha mutaxassis qobiliyatli bo‘lmasa va mavjud imkoniyatlardan foydalanib ish yuritmasa, avvalo o‘z ishi, muassasasining obro‘sini ham tushirib qo‘yishi mumkin. Shuning uchun reklama bo‘yicha mutaxassis marketing muhitini va tashkilotdagi marketing strukturasiga tayangan holda quyidagi qoidalarga rioya qilishi lozim:
- reklamadagi asosiy element - tovarlarni sifati va korxonani bozordagi mavqeyi;
- tovarlar reklamasida barchani jalb etadigan oddiy, gohida xaridorlarning tovarlarni ko‘rish uchun safarbar qiladigan usullar bo‘lishi;
- tovar reklamasi qimmat bo‘lganligi uchun shunday reklama tayyorlash kerakki, u arzon bo‘lsin;
- reklamada tovarni turli ranglarda ko‘rsatish va bu ranglar xaridorlarni o‘ziga jalb eta olishi zarur;
- tovarni reklamasida mahalliy an’analarni hisobga olish va tovarni qaysi regionlarda va qaysi yoshdagi xaridorlarga mo‘ljallangan bo‘lishi juda muhimdir.
- Tayyorlanayotgan reklamaning samarali chiqishi pishiq, tuzilgan korxona tarkibida marketing bo‘limining faoliyatiga va uni boshqaruvchi-menejerning qobiliyatiga ham bog‘liq Asosan reklama beruvchi firma va tashkilotlar o‘z strukturasini ichki imkoniyatlariga bog‘liq holda tuzadilar. Masalan, kichik firmalar o‘z boshqaruv strukturasini quyidagicha tuzadilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |
