Turdibayeva shaxnozaning aruz va poetika fanidan tayyorlagan bajardi: turdibasheva shaxnoza


ARUZ VAZNINING NAZARIY ASOSLARI. QISQA, CHO'ZIQ VA O`TA CHO'ZIQ HIJOLAR



Download 184,25 Kb.
bet5/9
Sana07.01.2022
Hajmi184,25 Kb.
#328624
TuriReferat
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
aruzdan mustaqil iw

ARUZ VAZNINING NAZARIY ASOSLARI. QISQA, CHO'ZIQ VA O`TA CHO'ZIQ HIJOLAR

Tayanch tushunchalar:

bo'g'in

o‘ta cho'ziq hijo

hijo

qisqa hijo

cho'ziq hijo



Hijo va bo'g'inning farqi:

Aruz vaznini o'rganishga kirishishimiz uchun, avvalo, bo'g'in va hijoning farqini aniqlab olishimiz zarur. Tilshunoslikda bo'g'in tushunchasiga quyidagicha ta'rif beriladi: «So'zning bir havo zarbi bilan hosil bo'ladigan qismi bo'g'in hisoblanadi. So'z tarkibidagi bo'g'inlar soni unlilar miqdoriga qarab belgilanadi». Aruz nazariyasidagi hijo tushunchasi ham tilshunoslikdagi bo'g'in haqidagi bilimlarga asoslanadi, bir hijo tarkibida ham bo`lsa unli mavjud bo'ladi. Ammo ba’zi o'rinlarda bir bo'g'in ikki hijoga teng bo`lib qolishi ham mumkin. Masalan, qadr so'zi bir bo'g'inli bo'lsa-da, aruzda ikki hijoli so’z hisoblanadi. Chunki so'z tarkibida qator undosh kelyapti (Qator undosh deb bir bo'g'in tarkibida ikki undoshning ketma-ket kelishiga aytiladi). Shu sababli uni cho'zibroq, iloji bo'lsa, bilinar-bilinmas i orttirib talaffuz qilamiz qadr(i)) tarzidAruz Yoki hech, dod, oh kabi so 'zlar ham gohida vazn talabi bilan ikki hijoga teng hisoblanadi. Shunda bu so'zlarni ham qad(i)r talaffuz qilganimiz kabi cho'zib, bilinar-bilinmas i orttirib aytamiz: hech(i), dod(i), oh(i) tarzidAruz Demak, ma’lum bo'lyaptiki, bo'g'in va hijo tushunchalari aksariyat hollarda o'zaro mos kelgani holda ba’zi o'rinlarda bir-biridan farqlanar ekan. Ana endi aruz tizimidagi hijolar haqida bilib olishimiz zarur bo'ladi.




Download 184,25 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish