Tuproqlar geografiyasi

cho Hashish
demakdir, bu hozirda global mu am­
mo bo‘lib, uning yechimi olamshumul ahamiyatga ega, har minutda 
50 ga yer cho‘lga aylanayotganligi ma’lum. Shu bois qator mutaxas- 
sislar tuproqlarni asrash bo‘yicha o‘ziga xos „Qizil kitob” yarati- 
lishini tavsiya etmoqdalar.
138

---

Tuproqlami muhofaza qilishda buzilgan yerlarni yaxshilash -
rekultivatsiya ishlari muhim hisoblanadi. U ikki bosqichda amalga 
oshiriladi: 1) texnik rekultivatsiya, 2) biologik rekultivatsiyaga.
Dunyo mamlakatlarining ko‘pchiligida yerdan foydalanishni 
tartibga solish, oqilona foydalanish va tuproq muhofazasining huqu- 
qiy asoslari ishlab chiqilgan. 0 ‘zbekiston Respublikasida „Yer ko- 
deksi”, „Davlat yer kadastri to‘g‘risida”gi qonunlar va boshqa qo- 
nun osti hujjatlari yaratilgan va amaliyotga tadbiq etilmoqda. Xu- 
susan 0 ‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasining 55-moddasida: 
„Yer, yer osti boyliklari, suv, o'simlik va hayvonot dunyosi hamda 
boshqa tabiiy zahiralar umummilliy boylikdir, ulardan oqilona 
foydalanish zarur va ular muhofazasidadir” deb qat‘iy ta‘kidlangan.
Tuproq, 0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirzi- 
yoev raisligida 2017-yil 13-dekabr kuni Yer resurslari, geodeziya va 
kadastr sohasida amalga oshirilayotgan islohotlar samaradorligini 
oshirish masalalariga bag‘ishlangan yig‘ilishda: „... yerlardan oqi­
lona va samarali foydalanishni tashkil etish, ta’sirchan nazoratni 
ta’minlashda tashabbus yetishmayotganligi qattiq tanqid ostiga 
olindi”.
0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoevning 
Oliy Majlisga murojaatnomasida: „Bizdagi unumdor tuproq, to‘rt 
faslda ham oftob chiqib turadigan qulay iqlim va betakror tabiatni, 
o‘zingiz ayting, yana qayerda topish mumkin?
Hamrna gap ana shu bebaho boylikni xalqimiz manfaati 
yo4lida oqilona va samarali ishlata olishda. Lekin ochiq tan olish 
kerak, bu masalada biz orqada qolmoqdamiz”