Tuproqlar geografiyasi

(В.В.В.)” metodi
Ushbu metod talabalarga muayyan mavzular bo‘yicha bilimlari 
darajasini baholay olish imkonini beradi. Metodni qo'llash jarayo­
nida talabalar bilan guruhli yoki ommaviy ishlash mumkin. Guruh 
shaklida ishlashda mashg£ulot yakunida har bir guruh tomonidan 
bajarilgan faoliyat tahlil etiladi. Guruhlaming faoliyatlari quyidagi 
ko£rinishda tashkil etilishi mumkin:
1. Har bir guruh umumiy sxema asosida o£qituvchi tomonidan 
berilgan topshiriqlarni bajaradi va mashg£ulot yakunida guruh­
laming munosabatlari loyiha bandlari bo£yicha umumlashtiriladi;
2. Guruhlar umumiy sxemaning alohida bandlari bo£yicha 
o‘qituvchi tomonidan berilgan topshiriqlarni bajaradi.
Metoddan foydalanish uch bosqich asosida amalga oshiriladi,
ya’ni:
1. Talabalaming o'rganilishi rejalashtirilayotgan mavzu bo£- 
yicha tushunchalarga egalik darajal^ri aniqlanadi.
2. Talabalaming mavzu bo£yicha mavjud bilimlarini boyitishga 
bo'lgan ehtiyojlari o£rganiladi.
150

---

3. 
Talabalar mavzuga oid ma’lumotlar bilan batafsil tanishtiri- 
ladilar.
“VEN DIAGRAMMASI” metodi
Ushbu strategiya talabalarda mavzuga nisbatan tahliliy 
yondashuv, ayrim qismlar negizida mavzuning umumiy mohiyatini 
o‘zlashtirish (sintezlash) ko‘nikmalarini hosil qilishga yo‘naltiriladi. 
Strategiya kichik guruhlami shakllantirish asosida sxema bo‘yicha 
amalga oshiriladi.
Yozuv taxtasi o£zaro teng to‘rt boiakka ajratiladi va har bir 
bo‘lakka sxema chiziladi.
Strategiya talabalar tomonidan o‘zlashtirilgan o‘zaro yaqin 
nazariy bilimlar, ma’lumotlar yoki dalillami qiyosiy tahlil etishga 
yordam beradi. Ushbu strategiyadan muayyan bo‘lim yoki boblar 
bo‘yicha yakuniy darslami tashkil etishda foydalanish yanada 
samaralidir.
Strategiyani qo‘llash bosqichlari quyidagilardan iborat:
guruh talabalari to‘rt guruhga boiinadi.
- yozuv taxtasiga topshirqni bajarish mohiyatini aks ettiruvchi 
sxema chiziladi; har bir guruhga o‘zIashtirilayotgan mavzu (boiim, 
bob) yuzasidan alohida topshiriqlar beriladi;
- topshiriqlar bajarilgach, guruh a’zolari orasidan liderlar 
tanlanadi;
- liderlar guruh a’zolari tomonidan bildirilgan fikrlarni 
umumlashtirib, yozuv taxtasida aks etgan diagrammani toidiradilar.