Tuban o‘simliklar

Gipoksilon. chapda:mevatanasi va o‘ngda umumiy ko‘rinishi.


Ksilariya – Xylaria turkumida stroma to‘g‘nog‘ich yoki bug‘i shoxiday tarmoqlangan ko‘rinishda. Ularda dastlab konidiyali bosqich keyin peritetsiy rivojlanadi. Bu turkumga mansub zamburug‘larning ekologiyasi yuqoridagi turkumga o‘xshash tarizda o‘tadi.

Gipokreylar tartibi – Hypocreales

Gipokreylar yumshoq yoki etli ochiq tusli stromalari bilan haraterlanadi. Ularda peritetsiylar botib joylashgan. Xaltachalari ovaldansilindrgacha bo‘lgan ko‘rinishlarda, odatda yupqa po‘stli. Mevatanalarining ichida xaltachalar bilan apikal psevdoparafizlar – steril gifalar peritetsiyni to‘ldirib yuqoriga yo‘nalgan holda joylashadi. Askosporalarining shakli ovaldan tosilindir yoki ipsimon ko‘rinishlargacha bo‘lib, bir hujayrali yoki bir necha hujayradan iborat. Konidiyalar fialidalarda hosil bo‘ladi. Konidiyali bosqich ularni rivojlanish va tarqalishida xaltachali bosqichdan muxumroq ahamiyatli.
Gipokrea – Hypocrea turkumining zamburug‘larida stromalari yostiq yoki yarimshar ko‘rinishida bo‘lib ochiq tusli. Peritetsiylar bir qator joylashadi. Askosporalari cho‘ziqsilindr shakildagi xaltachalarda joylashadi, ikki hujayrali, ular etilganida aloxida hujayralariga bo‘linib ketadi, shu tufayli xaltacha amalda 16 – sporali ko‘rinadi.



Zamburug‘ning stromalari va alohidastromasi.
Bu turkumning turlari odatda o‘simliklarning turli qoldiqlarida saprotrof hisoblanadi. H.rifa tuprog‘da, yog‘ochda, o‘simlik qoldiqlarida,sellyulozali turli materiallarda tarqalgan.
Nektria – Nectria turkumi bu tartib zamburug‘lari orasida eng ko‘p (400 ga yaqin) turlardan iborat. Peritetsiylari yostiqsimon stromalarni yuzasida joylashadi. Askosporalari qayiq shaklida, bir yoki ikki hujayrali. N.cinnabariema turli daraxt va butalarda, tekinxo‘r yoki saprotrof tarzda rivojlanadi. Peritetsiylarni rivojla-nishi bilan stromalari to‘q qizil rangga kiradi. N. galligena ko‘plab mevali daraxtlarda ularning tanasida “rak” kasalini qo‘zg‘atadi.