Tuban o‘simliklar

Kladofora shoxchasining bir qismi

CHuchuk suvlarda tarqalgan turlari vegetativ va qisman ikki xivchinli hujayralar yordamida ko‘payadi.

Dazikladiyalar – Dasycladiales tartibi

Tallomi sifonal tip tuzulishli (bir qator vakillarida ko‘payishidan oldin tallomi bir yadroli, ko‘p yadroliga aylanadi), hujayrasining devorida kaltsiy karbonat tuzi to‘planadi. Hosil bo‘ladigansistaning po‘stidasellyuloza bor.
G‘amlangan maxsulotlari fruktan va kraxmal. Polisaxarid donalarisitoplazmada to‘planadi, bu holat boshqa yashil suvo‘tlarga xos emas. Gametalari aperkulyat (qopqog‘i bor)sistalarda maxsus gametangiylarda hosil bo‘ladi. Zigotalari tinim davrini o‘taymay unib bevosita vegetativ tallomga aylanadi.
Tropiklar va subtropiklardagi dengizlarning makrofitlari hisoblanadi. Dazikladiyalar 11 turkum 19-50 tur suvo‘tlarni o‘z ichiga oladi.

Acetabularia
Acetabularia tallomi bitta gigant (25 sm uzunlikdaga etadigan) hujayralardan iborat bo‘lib u substratga birikkan lappaksimon rizoidli markaziysilindrdan iborat. Hujayraning ko‘p qismi hujayra shirasi bilan to‘lgan vakuoladan iborat. Sitoplaz-maning chekkasi bo‘ylab ko‘plab xloroplastlari joylashadi. Silind-rning yuqorisida uning uchiga yaqinida mutovka xolida yon shoxlari bo‘ladi. Bitta katta yadrosi rizoidda joylashadi.
Jinsiy ko‘payish oldidian ko‘p marta bo‘linadi. Birinchisi meyoz tarzida ro‘y beradi. Gaploid ko‘plab yadrolarsitoplazmaning oqimi bilan gametangiyga o‘tadi. Tallomi jinsiy ko‘payish vaqtiga kelganda soyabon ko‘rinishiga ega bo‘ladi. Soyaboni chekkasi bo‘ylab gametangiylar hosil bo‘ladi. Ular yonlari bilan o‘zaro qo‘shilish yoki yakka qolishi mumkin. Gametangiylardasistalar hosil bo‘ladi. Suvga tushgach ularni qopqochasi ochilib ikki xivchinli gametalari chiqadi. Gametalar bir kecha kunduz davomida suzganidan keyin izogamiya ro‘y beradi. Planozigotalar salbiy fototaksis xususiyatli, substratga o‘tirganidan keyin xivchinlarini yo‘qotadi, tinim davrini o‘tamasdan bitta hujayradan iborat yosh o‘simlikni hosil qiladi.

Kaulerpalar Caulerpales tartibi

Tallomi ko‘p yadroli sifonal tuzulishli, ko‘plab plastidali, bazan ko‘po‘zakli, ayrimlarida hujayrasining devori kaltsiy karbonatli suvo‘tlar. Bir qator vakillari uchun geteroplastidlik – xloroplast va amiloplastlarning mavjudligi xos. Ko‘pincha ksantofillardan sifonin va sifonoksantin bo‘lishi mumkin. Ko‘pchilik vakillari uchun rivojlanish davrasi malum emas. Geteromorf hayotiy davra Derbesia turkumi uchun ko‘rsatilgan.
Ko‘payishi jinsiy ikki xivchinli anizogametalarni qo‘shilishi bilan amalga oshadi. Oogamiya chuchuk suvlarda tarqalgan Dicho-tomosiphon turkumi uchun ko‘rsatilgan. Zoosporalar kaulerpalarda kam uchraydi. To‘rt xivchinli zoosporalar Ostreobium turkumida, stefonokont zoosporalar Derbesia, Bryopsis va Bryopsidella turkumlarida uchraydi. Tartib 26 turkum va 350 ga yaqin turlardan iborat.