Tsz: Iqtisodiyot / Transport. Yo‘l xo‘jaligi. Harakat va parvozlar xavfsizligi] O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarori Yo‘l harakati qoidalarini tasdiqlash to‘g‘risida

V. Yo‘lovchilarning majburiyatlari
23. Yo‘lovchilar transport vositasiga faqat u to‘la to‘xtagandan so‘ng trotuar yoki yo‘l yoqasi tomondan chiqishga va tushishga majburdirlar.
Yo‘lovchilarning transport vositalaridan trotuar yoki yo‘l yoqasi tomondan tushishi yoki ularga chiqishining iloji bo‘lmagan hollarda, agar bu harakat xavf tug‘dirmasa yoki boshqa yo‘l harakati qatnashchilariga xalaqit bermasa yo‘lning qatnov qismi tomonidan amalga oshirilishi mumkin.
24. Yo‘lovchilarga quyidagilar taqiqlanadi:
transport vositasi harakatlanayotgan vaqtda haydovchini boshqarishdan chalg‘itish va unga xalaqit berish;
harakatlanayotgan bortli yuk avtomobillarida tik turish, bortlarda yoki undan yuqoridagi yuk ustida o‘tirish;
transport vositasi harakatlanayotgan vaqtda uning eshiklarini ochish;
transport vositasi harakatlanayotgan vaqtda salondan tana qismlarini (qo‘ldan tashqari) chiqarish.
VI. Maxsus transport vositalarining imtiyozlari
25. Ko‘k yoki ko‘k va qizil rangli yalt-yalt etuvchi chiroq-mayoqchasi yoqilgan transport vositalarining haydovchilari kechiktirib bo‘lmaydigan xizmat vazifalarini bajarayotib, yo‘l harakati xavfsizligini ta’minlash sharti bilan ushbu Qoidalarning VII bob (38-bandidan tashqari), IX — XVI, XIX–XX boblari, 1 va 2-ilovalari talablaridan chetga chiqishlari mumkin.
Boshqa yo‘l harakati qatnashchilariga nisbatan imtiyozga ega bo‘lishlari uchun bunday transport vositalarida ko‘k yoki ko‘k va qizil rangli yalt-yalt etuvchi chiroq-mayoqcha va maxsus tovushli ishora yoqilgan bo‘lishi shart. Ular o‘zlariga yo‘l berilayotganligiga ishonch hosil qilganlaridan so‘nggina imtiyozdan foydalanishlari mumkin.
Ushbu imtiyozdan ko‘k yoki ko‘k va qizil rangli yalt-yalt etuvchi chiroq-mayoqchalar va maxsus tovushli ishoralari yoqilgan transport vositalar tomonidan kuzatib kelayotgan transport vositalari ham foydalanadilar. Kuzatib kelinayotgan transport vositalarida yaqinni yorituvchi chiroqlari yoqilgan bo‘lishi shart.
26. Haydovchilar ko‘k yoki ko‘k va qizil rangli yalt-yalt etuvchi chiroq-mayoqcha va maxsus tovushli ishoralarini yoqqan holda yaqinlashib kelayotgan transport vositalariga, shuningdek ularning kuzatuvidagi, yaqinni yorituvchi chiroqlari yoqilgan transport vositalariga to‘siqsiz o‘tib ketishlari uchun yo‘l berishlari shart.
27. Ko‘k yoki ko‘k va qizil rangli yalt-yalt etuvchi chiroq-mayoqchasini yoqib to‘xtab turgan transport vositasiga yaqinlashayotgan haydovchilar zarur bo‘lgan hollarda harakatlanish tezligini darhol to‘xtash imkoniyatini beradigan darajada kamaytirishlari shart.
28. Zarg‘aldoq yoki sariq rangli miltillovchi chiroq-mayoqcha yo‘lda qurilish, ta’mirlash yoki tozalash ishlari olib borilayotganda, shuningdek texnik shikastlangan, nosoz bo‘lgan va boshqa transport vositalarini qonunda ko‘zda tutilgan hollarda ortishda, tashishda, yo‘l harakatida qatnashayotgan, gabarit o‘lchamlari ushbu Qoidalarning 164-bandida belgilangandan ortiq bo‘lgan, shuningdek o‘ta og‘ir, katta o‘lchamli va xavfli yuk tashiyotgan transport vositalarida va qonun hujjatlari bilan belgilangan hollarda bunday transport vositalarini kuzatib kelayotgan transport vositalarida yoqilishi kerak. Zarg‘aldoq va sariq rangli chiroq-mayoqcha harakatlanishda imtiyoz bermaydi va boshqa yo‘l harakati qatnashchilarini faqat xavf borligidan ogohlantiradi.
29. Zarg‘aldoq yoki sariq rangli chiroq-mayoqchasi yoqilgan transport vositalarining haydovchilari yo‘l qurilishi, ta’mirlanishi va tozalanishi jarayonida hamda texnik shikastlangan, nosoz bo‘lgan, shuningdek qonunda ko‘zda tutilgan hollarda boshqa transport vositalarini ortishda yo‘l harakati xavfsizligini ta’minlash sharti bilan ushbu Qoidalarning yo‘l belgilari (2.2, 2.4 — 2.6, 3.11 — 3.14, 3.17.2, 3.20 yo‘l belgilaridan tashqari), yo‘l chiziqlari hamda 67 — 71 va 121-bandlari talablaridan chetga chiqishlari mumkin.
Yo‘l harakatida qatnashayotgan, gabarit o‘lchamlari ushbu Qoidalarning 164-bandida belgilangandan ortiq bo‘lgan, katta o‘lchamli va (yoki) o‘ta og‘ir yuk tashiyotgan transport vositalarining hamda ularni kuzatib kelayotgan zarg‘aldoq yoki sariq rangli miltillovchi chiroq-mayoqchasi yoqilgan transport vositalarining haydovchilari harakat xavfsizligini ta’minlash sharti bilan yo‘l chiziqlari talablaridan chetga chiqishlari mumkin.