Transportning paydo bo’lishi va taraqqiyoti

Oraliq qiymatlar
Pv5
0,1	9,55
0,2	38,19
0,3	85,92
0,4	152,75
0,5	238,68
0,6	343,69
0,7	467,80
0,8	611,01
0,9	773,31
1	954,70
1,1	1155,19

Avtomobilning tortish balansi grafigi.
Avtomobilning tortish balansi deb, tortish kuchining avtomobil harakatiga qarshilik kuchlari bo‘yicha taqsimlanishiga aytiladi:

bu yerda: yo‘lning umumiy qarshilik kuchi.
inersiya kuchi.
Bu avtomobilning harakat davridagi differensial tenglamasi bo‘lib, uni to‘g‘ridan-to‘g‘ri echib bo‘lmaydi, chunki bu tenglama chiziqli differensial teng-lama emas. Shuning uchun bu tenglamani grafik usulida, ya’ni tortish balansi grafigi orqali echamiz. Tenglamani echish jarayonida avtomobil tezligi deb qabul qilib, tezlanish esa nolga teng. Tortish balansi grafigini qurish uchun rahbar tomonidan qiyalik burchagi a va g‘ildirashga qarshilik koeffitsienti beriladi.
Yo‘lning umumiy qarshilik kuchi -

bu yerda: maksimal tezlikdagi yo‘lning umumiy qarshilik koeffitsienti.

Maksimal tezlikdagi ni qiymatini qo‘yib, yo‘lning umumiy qarshilik kuchini hisoblaymiz va uni tezlikka bog‘lab, tortish tavsifi grafigiga qo‘yamiz. (2-rasm).
Oxirgi pog‘onada hisoblangan Р_y va Р_v ning qiymatlarini bir biriga qo‘shib, olingan natijani grafikka masshtabda qo‘yamiz. (3-grafik). Qarshilik kuchlarining yig‘indisini egri chiziq bilan kesishgan nuqtasi shu berilgan yo‘l sharoiti uchun maksimal tezlik bo‘ladi (chizmada A nuqta).
Avtomobilning tortish xarakteristika grafigi. Tortish kuchini tezlikka bog‘lab, hamma uzatma uchun qurilgan grafik, avtomobilning tortish tavsifi grafigi deb aytiladi va u quyidagi ko‘rinishga ega (2-grafik)

2-grafik