Transport tizimlari va texnologiyalari

Ergonomika - bu insonni , asboblarni va ish sharoitlarini optimallashtirishni o'rganadigan bilim sohasi . ­Mashina yoki yordamchi asbobning ergonomik shakllanishi inson anatomiyasi (tana tuzilishi), fiziologiya (tana funktsiyalari) va psixologiya (voqelikni idrok etish) haqidagi bilimlarga asoslanadi.
Tananing ergotropik moslashuvi - insonning va uning his-tuyg'ularining dam olishdan keyin ishlashga tayyorligi.
Avtomobil yo'lining estetikasi - bu yuqori tezlikda xavfsizlik, qulaylik va qulaylikni ta'minlaydigan, atrofdagi landshaftga uyg'un tarzda yozilgan avtomobil yo'lining ajoyib holati haqidagi g'oyadir .­
Pegin effekti - haydovchining yo'l holati va transport sharoitlarini idrok etishining buzilishi va yomonlashishi, ko'rish ­organlariga quyosh (yorug'lik) ta'sirida , ko'rish masofasining qisqarishiga va haydovchining reaktsiya vaqtiga ta'sir qiladi.
Yoritish yorqinligi - kuzatuv nuqtasi yo'nalishi bo'yicha sirt tomonidan chiqarilgan yorug'lik miqdori ; ­yorug'lik oqimining zichligi.
G'azab - bu odamning vaziyatni real baholashiga to'sqinlik qiladigan salbiy tuyg'u.
3-ilova
STATISTIKASI
VA BOSHQA Qiyosiy Statistika
Belarus Respublikasi aholisi,
ming kishi

yillar	Aholi
2003 yil	9848.8
2004 yil	9800.1
2005 yil	9750.5
2006 yil	9714.2
2007 yil	9689,7
2008 yil	9671.4
2009 yil	9480.2
2010 yil	9481.1
2011 yil	9465.4
2012 yil	9463.3
2013 yil	9468.1
2014 yil	9481.0
2015 yil	9489,8
2016 yil	9504.7
2017 yil	9491,8

Belarus Respublikasida transport vositalari soni to'g'risida ma'lumot

yillar	Avtomobillar soni							Jami transport vositalari		Jami ­mototsikllar		Jami avtomobil
	individual			korxonalar, tashkilotlar va muassasalar
	mashinalar ­_	mototsikllar ­_	treylerlar	mashinalar ­_	mototsikllar ­_	treylerlar
2003 yil	1677633	493547	144495	369410	10599	49763	2047043		504146		2745447
2004 yil	1754176	479528	189685	355397	11297	56397	2109573		490825		2846480
2005 yil	1901916	449340	130372	367628	12152	55187	2269544		461492		2916595
2006 yil	2023298	422221	124384	382542	13642	59151	2405840		435863		3025238
2007 yil	2181372	382807	128949	381012	12328	61157	2562384		395135		3147625
2008 yil	2301804	360860	135032	403561	12890	62092	2868464		360068		3426035
2009 yil	2464903	347178	135411	405771	13209	66549	2870674		360387		3433021
2010 yil	2631452	332399	142921	411213	12917	68602	3042665		345316		3599504
2011 yil	2777149	366675	149920	412945	12601	69629	3190094		379276		3788919
2012 yil	2774832	383348	152686	421700	12684	72542	3196532		396032		3817792
2013 yil	2810248	376984	156409	421308	10964	77477	3231556		387948		3853390
2014 yil	2965701	394984	164201	437198	11449	80509	3402899		406052		4053661
2015 yil	3067524	401309	171135	439350	11948 yil	77760	3507864		413257		4170016
2016 yil	3100736	404187	173327	424731	11574	77736	3525467		415761		4192291
2017 yil	3121090	406713	176913	423292	11547	70085	3527803		406713		4209640
nisbatan ­(%)	35.6	12.7	31.0	4.9	-10.4	12.9	23.6		16.2		22.9

376
Motorizatsiya darajasining nisbiy ko'rsatkichlari

Ko'rsatkich	yillar
	2003 yil	2004 yil	2005 yil	2006 yil	2007 yil	2008 yil	2009 yil	2010 yil	2011 yil	2012 yil	2013 yil	2014 yil	2015 yil	2016 yil	2017 yil
darajasi koeffitsienti ­(1 ming aholiga to'g'ri keladigan barcha avtomobillar soni)	207.8	215.3	232.8	247.7	264.4	279,7	302.8	320.9	337,0	337,8	341.3	358,9	369,5	370,9	373.4
1 ming aholiga yakka tartibdagi avtomobillar soni .­	170.3	179,0	195.1	208.3	225.1	238,0	260,0	277,5	293.4	293.2	296,8	312.8	323.2	326.2	328,8

2003 yildan 2017 yilgacha bo'lgan davrda jabrlanganlar va jabrlanganlar bilan sodir bo'lgan yo'l-transport hodisalari

Raqam	2003 yil	2004 yil	2005 yil	2006 yil	2007 yil	2008 yil	2009 yil	2010 yil	2011 yil	2012 yil	2013 yil	2014 yil	2015 yil	2016 yil	2017 yil
avtohalokat	7194	7218	7717	8283	7501	7238	6739	6363	5897	5187	4730	4550	4151	3654	3418
halok bo'ldi	1764	1688	1673	1726	1518	1564	1322	1190	1200	1039	894	757	664	588	589
Yaralangan	7361	7522	8047	8832	7990	7577	7198	6832	6334	5569	5033	4854	4424	3923	3620
avariya n/s	722	755	822	867	855	1012	1022	893	894	702	577	529	497	380	361
Oqibatlarning jiddiyligi	19.3	18.3	17.2	17.5	16.3	16.0	17.1	15.5	14.8	15.9	15.7	15.1	13.5	13.1	13.9

2003 yildan 2015 yilgacha bo'lgan davrda qurbonlar bilan sodir bo'lgan baxtsiz hodisalarning nisbiy ko'rsatkichlari

Ko'rsatkich	yillar
	2003 yil	2004 yil	2005 yil	2006 yil	2007 yil	2008 yil	2009 yil	2010 yil	2011 yil	2012 yil	2013 yil	2014 yil	2015 yil	2016 yil	2017 yil
Har 100 000 aholiga shikastlangan yo'l-transport hodisalari soni­	73,0	73.7	79.1	85.3	77.5	74.8	71.1	67.1	62.3	54.8	50,0	48,0	43.7	38.4	36,0
10 000 ta transport vositasiga jarohatlar bilan bog'liq baxtsiz hodisalar soni­	35.1	34.2	34.0	34.4	29.3	26.8	23.5	20.9	18.5	16.2	14.6	13.4	11.8	10.4	9.6
10 000 transport vositasiga to'g'ri keladigan jarohatlar bilan yo'l-transport hodisalarida o'lganlar soni­	8.6	8.4	7.4	7.2	5.9	5.8	4.6	3.9	3.8	3.3	2.8	2.2	1.9	1.7	1.7