Transport tizimlari va texnologiyalari

Yo'l harakati holatiga ko'ra baxtsiz hodisalar sonini taqsimlash

Yo'lning holati	avtohalokat natijasida jarohatlangan
	2011 yil	2012 yil	2013 yil	2014 yil	2015 yil	2016 yil	2017 yil
	3918	3918	2891	3129	2797	2292	2031 yil
Quruq	775	643	576	535	436	373	336
	4170	3387	3067	3328	2971	2457	2157
	1603	1603	1470	1225	1161	1075	1202
nam	330	284	251	189	187	167	216
	1737	1495	1544	1307	1250	1130	1229
	101	101	141	44	59	102	72
qor qoplagan	o'n besh	31	22	4	6	o'n olti	12
	122	280	162	48	64	130	92
	38	38	45	o'n to'qqiz	to'qqiz	24	21
Qor to'plami	4	12	o'n uch	3	0	to'qqiz	3
	43	44	43	22	o'n	27	27
	49	49	28	26	31	23	o'n to'qqiz
qora muz	o'n to'qqiz	to'qqiz	6	sakkiz	o'n	3	5
	69	43	29	31	29	33	27
	5897	5187	4730	4550	4151	3654	3418
Jami	1200	1039	894	757	664	588	589
	6334	5569	5033	4854	4424	3923	3620

Chorshanba (QQD)
Harakatni tashkil etish barcha turdagi, shu jumladan tasodifiy yo'qotishlarning bevosita manbai bo'lgan transport va piyodalar oqimining harakatlanish usullarini belgilaydi ; ­yo'llar (ko'chalar) va transport vositalarining sifati va holatiga qo'yiladigan talabni belgilaydi ; ­yo‘l harakati qatnashchilarining mentalitetini, ularning xavfsizlikka munosabatini ko‘p jihatdan shakllantiradi.
Xavfni baholash va undan kelib chiqadigan qarorlar , ma'lumki, ko'plab omillar ta'siri ostida shakllanadigan ishtirokchi motivatsiyasining bir qismidir. Bu erda to'g'ri ma'lumotlar orqali tartibga solish yo'nalishi, nazorat sifati, standartlarning asosliligi va boshqa ta'sir ko'rsatish vositalari, ­barcha ishtirokchilar joylashgan tegishli ijtimoiy transport muhitini shakllantiradigan yo'l harakati tashkil etilishi alohida rol o'ynaydi. ­va o'zaro aloqada bo'ling. Samarali tashkil etish bilan yanada qulay harakat muhiti yaratiladi, bunda, birinchidan, xavfli mojarolar kamroq bo'ladi , ikkinchidan, qabul qilingan qarorlar oqilona va shuning uchun xavfsizroqdir. Yo'l harakatining tashkil etilishi ­avtohalokat darajasiga sezilarli ta'sir qiladi, chunki u transport va piyodalar oqimining ko'plab parametrlarini tashkil qiladi.
Ko'chalar va yo'llarning elementar uchastkalari (ob'ektlari) bo'yicha baxtsiz hodisalarning taqsimlanishi Jadvalda ko'rsatilgan. 7.12, shundan kelib chiqadiki, ­ko'cha tarmog'ining eng xavfli ob'ektlari tartibga solinmagan piyodalar o'tish joylari va chorrahalardir. Bu yo'l harakati qatnashchilari o'rtasidagi nizolarning o'zaro ta'siri xavfi darajasi va uning ishtirokchilari tomonidan nizo xavfini baholashning etarliligi darajasi bilan belgilanadi.
7.12-jadval
Ko'chalar va yo'llarning elementar uchastkalari (ob'ektlari) bo'yicha baxtsiz hodisalar sonini taqsimlash

ko'cha va yo'l elementi	avtohalokat natijasida jarohatlangan
	2011 yil	2012 yil	2013 yil	2014 yil	2015 yil	2016 yil	2017 yil
Tartibga solinmagan chorraha	425 55 507	328 28 388	323 27 397	323 32 364	271 17 319	277 20 320	277 23 325
Tartibga solinadigan kesishma	193 19 250	223 o'n besh 257	192 8 252	214 o'n bir 265	205 7 244	206 6 263	172 5 208
ATMSga kiritilgan chorrahalar	33 2 38	43 bitta 49	ellik bitta 60	65 7 89	45 0 54	32 0 40	29 bitta o'ttiz

ko'cha va yo'l elementi	avtohalokat natijasida jarohatlangan
	2011 yil	2012 yil	2013 yil	2014 yil	2015 yil	2016 yil	2017 yil
Piyodalar o'tish joyi	606	478	543	538	457	362	424
	45	41	38	35	40	32	36
tartibga solinmagan	604	468	468	533	452	349	408
Piyodalar o'tish joyi	226	189	185	202	185	167	171
	o'n sakkiz	o'n besh	o'n besh	o'n bir	12	o'n	o'n to'rt
sozlanishi	215	181	184	198	185	167	170

Рис. 7.4. Распределение количества ДТП по элементам улиц и дорог за 2015 год
НПК - нерегулируемый перекресток; РПК - регулируемый перекресток;
РПК в АСУДД - регулируемый перекресток, включенный в систему;
НИИ - нерегулируемый пешеходный переход;
РИП - регулируемый пешеходный переход

НПП

РПП
tartibga solinmagan chorrahalar va piyodalar o'tish joylari ham ko'chalar va yo'llarning eng xavfli qismlari bo'lgan (7.4-rasm).­
Baxtsiz hodisa xavfi ­ko'cha bo'ylab jihozlangan tartibga solinmagan ­piyodalar o'tish joyida eng yuqori bo'ladi, shu bilan birga, bunday ob'ektda tartibga solish joriy etilishi bilan baxtsiz hodisalar soni yiliga o'rtacha 60% ga kamayadi. . Tartibga solinmagan holda
chorrahalarda, tartibga solinmagan piyodalar ­o'tish joylari bilan solishtirganda, baxtsiz hodisalar soni o'rtacha 40% ga kam, ammo bunday ob'ektlarda mahalliy tartibga solishning joriy etilishi ulardagi baxtsiz hodisalar sonini o'rtacha 25-35% ga kamaytiradi va qachon tartibga solinadigan ­ob'ekt avtomatik harakatni boshqarish tizimiga kiritilgan - tartibga solinmagan rejimga nisbatan 80% va mahalliy tartibga solishga nisbatan 70%.
Jadvalda. 7.13 yo'l-transport hodisalari soni va ularning oqibatlarining og'irligini taqsimlash ­bo'yicha parcha-parcha ma'lumotlarni taqdim etadi, bunda yo'l harakati tashkil etishdagi kamchiliklar hamroh bo'lgan.
7.13-jadval
Yo'l harakati qoniqarsiz tashkil etilganligi sababli sodir bo'lgan baxtsiz hodisalar sonini taqsimlash

Ko'rsatkich	avtohalokat natijasida jarohatlangan
	2011 yil	2012 yil	2013 yil	2014 yil	2015 yil	2016 yil	2017 yil
Nosozlik	0	bitta	0	0	bitta	2	0
svetofor yoki	0	0	0	0	0	bitta	0
yomon	0	2	0	0	bitta	bitta	0
ko'rinish
Cheklov	bitta	0	bitta	0	0	0	bitta
tomoni	0	0	0	0	0	0	0
ko'rinish	bitta	0	bitta	0	0	0	bitta
trotuar yo'q,	3	bitta	bitta	2	3	bitta	0
piyoda /	0	bitta	0	bitta	0	0	0
velosiped yo'li	3	0	bitta	2	3	bitta	0
Yo'qligi		0	bitta	bitta	0	0	0
to'siqlar	Yo'q	0	0	0	0	0	0
xavfli haqida	ma'lumotlar	0	bitta	2	0	0	0
uchastkalar
Yo'qligi	4	2	4
gorizontal	0	0	0	Yo'q	Yo'q	Yo'q	Yo'q
belgilar, yomon ­ko'rish	4	2	sakkiz	ma'lumotlar	ma'lumotlar	ma'lumotlar	ma'lumotlar

Ko'rsatkich	avtohalokat natijasida jarohatlangan
	2011 yil	2012 yil	2013 yil	2014 yil	2015 yil	2016 yil	2017 yil
Yo'qolgan yo'l belgilari / ­noto'g'ri qo'llanilishi	bitta 0 2	0 0 0	ma'lumotlar yo'q	ma'lumotlar yo'q	ma'lumotlar yo'q	ma'lumotlar yo'q	ma'lumotlar yo'q
Ish joylarida TSODD yo'qligi­	bitta bitta 2	0 0 0	ma'lumotlar yo'q	ma'lumotlar yo'q	ma'lumotlar yo'q	ma'lumotlar yo'q	ma'lumotlar yo'q

2. 
   Haydovchilarni professional tanlash tizimi
   (avtobuslar, taksilar, og'ir transport vositalarini boshqarish misolida)
   

“D” toifali transport vositalarini boshqarish uchun haydovchilik guvohnomasiga ega bo‘lgan va yoshi 21 yoshdan kichik bo‘lgan haydovchilarga avtobuslarda yo‘lovchilarni shahar va shahar atrofida tashishga ruxsat berilishi mumkin. “D” toifali avtomototransport vositalari haydovchisi sifatida umumiy ish stajiga kamida uch yil bo‘lgan haydovchilar shaharlararo va xalqaro yo‘lovchi tashish bilan shug‘ullanuvchi avtobuslarni boshqarishga ruxsat etiladi .­
Taksi haydovchisi kamida 20 yoshga to'lgan bo'lishi va "B" toifali transport vositalarini boshqarish uchun haydovchilik guvohnomasiga, kamida ikki yillik haydovchilik tajribasiga yoki kamida bir yillik haydovchilik tajribasiga ega bo'lishi va tasdiqlangan dastur bo'yicha o'qishni tugatgan bo'lishi kerak. Belarus Respublikasi Transport va kommunikatsiyalar vazirligi tomonidan.
yo'lovchi tashishni amalga oshiruvchi haydovchilar ­Belarus Respublikasi Transport va kommunikatsiyalar vazirligi tomonidan tasdiqlangan tegishli kasbiy tayyorgarlik dasturlari bo'yicha sertifikatlangan bo'lishi kerak .
Avtotransport vositasi haydovchisi sifatidagi ish staji mehnat daftarchasidagi yozuvlar va kerak bo'lganda oldingi ish joyidan ma'lumotnomalar, buyruqlarning tasdiqlangan nusxalari yoki mehnat shartnomalari (shartnomalari) bilan tasdiqlanishi kerak. Haydovchilik tajribasi ­haydovchilik guvohnomasi bilan tasdiqlanadi.
Haydovchilarni yo'lovchi avtotransport vositalarida mustaqil ishlashga qabul qilish faqat stajirovkadan o'tgandan keyin amalga oshiriladi.
Haydovchi belgilangan tartibda parvozdan oldin ­, zarur hollarda esa parvoz vaqtida va (yoki) tugaganidan keyin yo‘l varaqasida qayd qilingan holda tibbiy ko‘rikdan o‘tishi shart.
Xalqaro haydovchiga zamonaviy talablar:
"E" toifali transport vositalarini boshqarish uchun haydovchilik guvohnomasiga ega bo'lish ;­
cheklovlarsiz haydovchi 21 yoshdan boshlab xalqaro reyslarda ishlashi mumkin;
xalqaro haydovchini tayyorlash va malakasini oshirish uzluksiz bo‘lishi kerak;
ilgari xalqaro reyslarda ishlamagan shaxslar ­uchun majburiy amaliyot talabi qonuniy ravishda belgilanadi - haydovchi-ustoz bilan kamida 1 reys . Haydovchi tomonidan mustaqil ishga kirish va ­amaliy muhitni o'zlashtirish uchun 3 ta sayohat optimal hisoblanadi. Bundan tashqari, haydovchi qonun bilan belgilangan barcha turdagi ko'rsatmalardan o'tishi kerak.

2. 
   Avtotransport tashkilotlarida haydovchilar bilan profilaktika ishlarining umumiy shakllari va usullari
   
   
   
   

Haydovchi ishonchliligining asosiy omillari samaradorlik darajalari, kasbiy tayyorgarlik va ­kasbiy (haydovchilik) faoliyatini amalga oshirish motivlarining ­tabiati, yo'l harakati qoidalariga rioya qilish, asosiy ishlarni bajarishda mehnatni muhofaza qilish talablariga rioya qilishdir.
Avtotransport korxonalarida baxtsiz hodisalarning oldini olish ­quyidagi chora-tadbirlarni o'z ichiga olishi kerak: avtotransport korxonalari va tibbiyot muassasalarida avtotransport vositalari haydovchilarini sayohatdan oldin tibbiy ko'rikdan o'tkazish sifatini oshirish ; ­avtotransport haydovchilarini o‘z- o‘zini ekspertizadan o‘tkazuvchi tashkilotlar faoliyatini takomillashtirish ; texnik xizmat ko'rsatish, ta'mirlash va avtomobil liniyasiga qo'yish ustidan maxsus nazorat.
Yo'lovchilar va yuklarni xavfsiz tashishni ta'minlash uchun tashkilot rahbari yo'l harakati xavfsizligi xizmatini tuzadi ( ­transport vositalarining yaxshi holati va xavfsiz ishlashi uchun mas'ul shaxsni tayinlaydi).
Chiziqga chiqarilgan transport vositalarining texnik holati Yo'l harakati qoidalari, boshqa normativ-huquqiy hujjatlar, shu jumladan texnik ­normativ-huquqiy hujjatlar, shuningdek transport vositalarini ishlab chiqaruvchilarning ekspluatatsion hujjatlari talablariga muvofiq bo'lishi kerak.
Chiziqdan kelayotgan va chiziqqa chiqarilgan transport vositalarini tekshirish haydovchi va ­transport vositalarining yaxshi holati va xavfsiz ishlashi uchun javobgar shaxs tomonidan amalga oshiriladi . Chiziqga chiqishdan oldin ­transport vositasining to'liqligi va texnik holati tekshiriladi, chiziqdan kelganida - transport vositasining to'liqligi, nosozliklar, buzilishlar va shikastlanishlar mavjudligi, texnik xizmat ko'rsatish yoki ta'mirlash zarurati aniqlanadi.
Barcha toifadagi haydovchilarni tayyorlash sifatini oshirish, eng qiyin vaziyatlarda haydashni o'rgatish, ­vaqt bosimi ostida baxtsiz hodisalardan qochish qobiliyatini rivojlantirish va haydovchilarda yuqori shaxsiy mas'uliyat tuyg'usini shakllantirish profilaktika ishining muhim yo'nalishi hisoblanadi. yo'l harakati xavfsizligini ta'minlash uchun.
oldini olish uchun avtotransport korxonalarida ­:
transportda sodir bo'lgan baxtsiz hodisalar holatini tahlil qilish, yo'l-transport hodisalarining ­sabablarini ­va avtotransport vositalarining harakat xavfsizligini ta'minlash bo'yicha faoliyatidagi boshqa kamchiliklarni bartaraf etish choralarini ko'rish, tahlil va mavjud kamchiliklarni bartaraf etish bo'yicha takliflar bilan ko'rib chiqish xatlari berish;
baxtsiz hodisalarning oldini olishda eng yaxshi haydovchilar va avtoparklarning ijobiy tajribasini o'rganish va tarqatish;
quyi avtoparklarda haydovchilarni tayyorlash va ularning malakasini oshirish ustidan nazoratni amalga oshirish ;­
yo‘l-transport hodisalari hisobini yuritilishini ta’minlash, yo‘l ­-transport ­hodisalari to‘g‘risidagi ma’lumotlarni Davlat yo‘l inspektsiyasi ma’lumotlari bilan solishtirish;
uzoq vaqt davomida baxtsiz hodisalarsiz ishlagan eng yaxshi haydovchilarni mukofotlash uchun materiallar tayyorlang.
Jadvalda. 7.14 qurbonlar bilan sodir bo'lgan baxtsiz hodisalar haqida umumiy ma'lumot beradi .­
7.14-jadval
Belarus Respublikasi va xorijiy mamlakatlarda jabrlanganlar bilan sodir bo'lgan baxtsiz hodisalar statistikasi (2010 yil uchun)

Mamlakat	Aholi soni, ming kishi	Avtomobillashtirish darajasi ­, avtomobillar / ming kishi aholisi *	Jabrlanganlar bilan sodir bo'lgan baxtsiz hodisalar soni­	O'ldi, odam.	Yarador, odam.	100 000 aholiga to'g'ri keladigan qurbonlar bilan sodir bo'lgan baxtsiz hodisalar soni­	100 ming aholiga to'g'ri keladigan o'limlar soni
bitta	2	3	4	5	6	7	sakkiz
Estoniya	1 283	497.4	1 347	79	1720	105,0	6.2
Latviya	2266	315.1	3 193	218	4023	140,9	9.6
Litva	3 536	520.2	3 530	299	4 280	99.8	8.5