“transport tizimlari va inshoatlari” kafedrasi “Qurilish materiallari va buyumlari”

 1 
– a
ralashma uchun massa bo‘yicha keramzitbeton tarkibini aniqlash
1 – aralashma uchun keramzitbeton tayyorlanadigan namuna hajmi va aralashma 
uchun keramzitbeton tayyorlanadigan namuna hajmi va keramzitbetonni hosil bo‘lish eng 
kichik koeffitsenti K=1,2 bo‘yicha quyidagi formula yordamida hisoblab aniqlanadi. s – 1- 
aralashma uchun sement miqdori. Suv miqdori 
Suv = (0,6÷0,8)·S 
ga teng deb qabul 
qilinadi. 
кг
K
V
K
K
T
k
,
ker




 
10 
кг
K
52
,
2
2
.
1
7
,
0
3
ker





---

Keramzitbeton tarkibi

2 - jadval

№ Tashkil qiluvchilar 
nomi
1 – aralashma 
uchun, kg
1m
3
keramzitbeton 
tarkibi
Qo‘shilmalar
kg 
L 
1 
Sement 
0,84 
2 
Keramzit 
2,52 
3 
Suv 
0,588 
4 
Jami ΣΡ 
3,948 


Keramzitbeton qorishmasining o‘rtacha zichligini aniqlash
Qolip hajmi V
k
 = 3 L 
Qolip massasi m = 9,5 kg 
Keramzitbeton to‘ldirilgan qolipning massasi m
1
 =
13,3 kg 
Yangi quyilgan keramzitbetonning o‘rtacha zichligi: 
л
кг
V
m
m
k
KB
т
ўр
/
26
,
1
3
5
,
9
3
,
13
1
.
,






 Olingan keramzitbeton qorishmasining hajmini aniqlash 
л
кг
P
V
kb
T
kb
/
13
,
3
26
,
1
948
,
3





Bu yerda, ΣΡ – 1 – aralashma uchun keramzitbeton tashkil qiluvchilarning 
jami massasi (sement, keramzit, suv) kg. 
1 m
3
 keramzitbeton uchun materiallar xarajatini hisoblash
a) massa bo‘yicha; b) xajm bo‘icha; 
Sement


1000
kb
арал
V
Цем
268.4 kg 206.4 l
 
Keramzit 


1000
kb
арал
V
K
805.1 kg 1150.1 l
 
Suv


100
kb
aral
V
Suv
88 kg 88 l
 
 
 
1.5. Keramzitbeton qorishmasini tayyorlash va qorishmaning xossalarini 
aniqlash 
Umumiy ma’lumotlar 
Yengil beton qorishmasini tayyorlashda uning tashkil qiluvchilarini quyidagi 
talablarga mos ravishda dozalash lozim: bog‘lovchi uchun massasi bo‘yicha 1%; 
to‘ldirgichlar uchun hajmi yoki massasi bo‘yicha 3 %; suv yoki suvli eritmalar uchun 
massasi yoki hajmi bo‘yicha 1 %.
 
Ishni bajarish tartibi 
 
Yengil beton qorishda, harakat prinsiplari turlicha bo‘lgan qorishma aralashtirgich 
va beton qorgichlardan foydalaniladi. Ulardan eng ishonchlisi va ishlab chiqarishi yuqori 
bo‘lgan mashina bu hajmi 1500 litrli CM-290. U tez va bir jinsli massa tayyorlashni 
ta’minlaydi, uning ishlab chiqarish tezligi soatiga 15 m
3
gacha. 
Laboratoriyada keramzitbetonni ko‘zda tutilgan mustaxkamligini ta’minlash 
uchun va optimal tarkibini tanlashda yengil beton qorishmasini qo‘lda maxsus kurakcha 

---

yordamida aralashtirish tavsiya etiladi. Qorishmani tayyorlash jarayoni og‘ir beton kabi
olib boriladi, lekin tebratish vaqtida qolip ustiga maxsus yuk qo‘yib turiladi. Qorishma 
tayyorlangandan so‘ng uning quyidagi xossalari aniqlanadi. 
Yengil beton qorishmasining harakatlanuvchanlik va qattiqlik kabi xossalar (17-
laboratoriya ishida ko‘rsatilgan).