Evropa temir yo‘l tarmog‘i. 1981 yilda Xalqaro temir yo‘llar birlashmasi (MJSD) "kelajakda Evropa temir yo‘llarining rivojlanishi uchun bosh rejani" ishlab chiqdi. Ushbu reja Evropada tezyurar temir yo‘l tizimini yaratishni nazarda tutgan. avtomobil yo‘llari. Kelgusida, temir yo‘l transporti sohasida KVT EIK BMT ishchi guruhi doirasida yagona Evropa temir yo‘l tarmog‘ini yaratish bo‘yicha ishlar davom ettirildi. Quyidagi tadbirlar amalga oshirildi:
- xalqaro ahamiyatga ega bo‘lgan muhim temir yo‘llarni aniqladi;
- ularning samarali ishlashini ta’minlash uchun ushbu yo‘nalishlarda aniqlangan ishlarni bajarish;
"Tarmoqli chiziqlar" ro‘yxati tuzildi va ularni bartaraf etish bo‘yicha chora-tadbirlar ishlab chiqildi.
MSJD doirasida tayyorlangan yuqori tezlikdagi aloqa tarmog‘ining uzunligi qariyb 40 ming km, yo‘lovchi poezdlarining tezligi 300 km / soat va yuk tashish uchun 130 km/soatni tashkil etadi. Jami 13,6 ming km. Rekonstruksiya qilish rejalashtirilgan. mavjud yo‘nalishlarda 5,8 ming km yangilari.
Ushbu bitimga muvofiq, qo‘shimcha partiyalar rejani qabul qiladilar. Temir yo‘lni qurish va jihozlash bo‘yicha muvofiqlashtirilgan rejasi sifatida "Xalqaro tarmoq" E "deb nomlangan tarmoq o‘zlarining milliy dasturlari doirasida amalga oshirish niyatida bo‘lgan xalqaro ahamiyatga ega bo‘lgan yo‘nalishlar.
Trans-Evropa temir yo‘llari (TER) loyihasi temir yo‘l transporti bo‘yicha ishchi guruhi doirasida ishlab chiqilgan. Mazkur loyiha loyihada ishtirok etayotgan mamlakatlarda temir yo‘l transporti infratuzilmasini rivojlantirishga katta e’tibor beradi. Asosiy maqsad Markaziy va SHarqiy Evropaning temir yo‘llari aralash transport tizimlarini muvofiqlashtirilgan tarzda samarali rivojlantirishni ta’minlashdan iborat. Ushbu hujjat muhim xalqaro yo‘nalishlarda temir yo‘l va kombinasiyalangan transport va yo‘lovchilarning sifatini va samaradorligini oshirishga qaratilgan.
"TER" loyihasini amalga oshirish uchun Evropa hukumatlari "Trans-Evropa temir yo‘lining birgalikdagi loyihasini moliyalashtirish jamg‘armasi" ni tashkil etdi. Fondni ta’sis etish to‘g‘risidagi bitim 1994 yilda kuchga kirdi.
Ichki tashish qo‘mitasi doirasida Evropada kombinasiyalangan transport vositalarini rivojlantirishga katta ahamiyat berar ekan, ushbu tashishni ta’minlaydigan texnik vositalarni birlashtirish va standartlashtirish bo‘yicha hamkorlik amalga oshirildi. Asosiy tarmoqlar tarmog‘ini yaratishga alohida e’tibor qaratildi. SHu maqsadda, asosiy xalqaro birlashtirilib transport tarmog‘i va tegishli binolar (SLKP) bo‘yicha Evropa kelishuvi ishlab chiqildi.
Xalqaro kombinasiyalangan transport tarmog‘i tarkibiga temir yo‘l liniyalari, kombinasiyalangan transport uchun ishlatiladigan terminallar, chegara punktlari, g‘ildiraklar almashinuv stansiyalari va temir yo‘l qatnovlari, xalqaro kombinasiyalangan transport uchun muhim bo‘lgan portlar kiradi.
Evropa ichki suv yo‘llari tizimini yaratish bo‘yicha hamkorlik. Evropa ichki suv yo‘llari tarmog‘iga ega bo‘lib, u 35 ming kilometrga etadi. Biroq, Evropa daryosi yo‘llari va alohida daryolar va kanallarda yuk tashishning etarli bo‘lmagan shart-sharoitlari o‘rtasidagi aloqalarning yo‘qligi, ushbu iqtisodiy jihatdan eng qulay transport vositasi orqali xalqaro transportning rivojlanishiga to‘sqinlik qildi. Suv transportining afzalliklaridan yanada yaxshiroq foydalanish uchun, ayniqsa yuk tashish uchun yuklarni uzoq masofalarda tashishda, bir necha o‘n yillar davomida ichki suv yo‘llarining yagona Evropa tarmog‘ini yaratish bo‘yicha ishlar olib borildi.
Ushbu yo‘nalishdagi dastlabki qadam Belgiya va Niderlandiya o‘rtasida SHelda-Reyn kanalining qurilishi edi. 1975 yil sentyabr oyida ushbu 38 km uzunlikdagi shlyuz suvi ishga tushirildi. 80 yillarda Fransiya bilan Belgiyani bog‘laydigan suv yo‘llari modernizasiya qilindi. SHelda-Reyn kanalida qurilish ishlari tugallandi. Natijada shimoldan O‘rta dengizgacha 1130 km uzunlikdagi suv oqimi yaratildi.
1976 yilda umumiy uzunligi 113 km bo‘lgan Elba kanali 24 soat davomida ishga tushirildi. ESK kanalining qurilishi (115 km.) Elbe daryosini Markaziy Germaniya kanali bilan bog‘lash ishlari yakunlandi.
Ruminiyada Konstansa-CHernovoda yuk tashish kanali qurilib, Evropadan Qora dengizga 215 kilometrlik suv yo‘lini qisqartiradi. Suv yo‘llarini qurish borasida katta ishlar amalga oshirilganiga qaramasdan, Evropada uzoq vaqt davomida ushbu yo‘nalishlarni yagona tizimga ulashning hech qanday aloqasi yo‘q edi. Ushbu aloqa 1994 yilda Reyn-Mayn-Dunay kanalining uzunligi 171 km bo‘lgan, pastki kengligi 55 m, chuqurligi 4,25 m, qulflar soni 16 (darvoza uzunligi 190 m, kengligi esa 12 m) tugagandan so‘ng paydo bo‘ldi. Kanal orqali o‘tadigan kemalarning 1800 tonnagacha olib kelishi mumkin. Kanalni ishga tushirish bilan Rotterdam (Gollandiya) dan Sulina (Ruminiya) yo‘nalishidagi umumiy uzunligi 3505 km bo‘lgan yuk yo‘nalishi ochildi. 2000 yilga borib, kanalning aylanmasi 20 million tonnaga etdi, kelajakda kanalning quvvati 36 million tonnaga etgan ikkinchi gateway qurish rejalashtirilmoqda.
Evropada xalqaro transport infratuzilmasi yaxshilanmoqda.
Dunay daryosi bo‘ylab suv yo‘llarni kengaytirish uchun qator loyihalar mavjud. Ular orasida: Dunay-Elbe-Oder aloqasi; Dunay daryosini Vardar daryosi bo‘ylab Egey dengizida joylashgan Soloniki portiga (Grsiya) ulash; Dunay daryosini Sava daryosidan Adriatik dengizi bo‘ylab Manfilkon (Italiya) porti bilan bog‘lash.
Bosfor i Zund bo‘g‘ozlari ostidan temir yo‘l tonnellari qurish rejalashtirilmoqda.
Appenin yarim oroli va Sitsiliya orasidagi Messina bo‘g‘ozidan ko‘prik qurish bo‘yicha ishlar olib borilmoqda. Gibraltar bo‘g‘ozi bo‘ylab doimiy paromlar suzib o‘tish imkoniyati o‘rganilmoqda.